De opgaven voor de gemeente Twenterand in het ruimtelijke domein zijn groot.
Door de invoering van de Omgevingswet en Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) per 01/07/2022 zal de hoeveelheid werk waarschijnlijk veranderen. Maatwerk zal in het begin meer tijd gaan kosten, maar integraler werken is efficiënter en kan op termijn weer capaciteit en geld besparen. Het werk zelf zal ook veranderen. Er zal meer werk in het voortraject van een aanvraag zitten, door onder meer het vooroverleg, en er zal meer werk achteraf zijn, in de vorm van handhaving.
Daarnaast worden de milieuvoorschriften binnen de Omgevingswet gekoppeld aan de Omgevingsvisie en het Omgevingsplan. Om daar als gemeente iets over te kunnen zeggen en te bepalen, is er milieudeskundigheid nodig. Op dit moment worden milieutaken uitgevoerd door de ODT. De extra personele capaciteit kunnen we via de ODT inzetten, maar het is praktischer om die zelf in huis te hebben.
De Wkb heeft twee effecten waardoor de legesopbrengsten zullen verminderen. Ten eerste het aantal bouwprojecten waarvoor geen vergunning nodig is zal toenemen. Ten tweede vervalt voor de resterende vergunningen (gevolgklasse 1) de bouwtechnische toets.
Daar staat tegenover dat voor de nieuwe taken die gelieerd zijn aan een specifieke vergunningaanvraag wél leges kunnen worden geheven. Dan gaat het bijvoorbeeld om de volgende (nieuwe) activiteiten:
- Vooroverleg over een specifiek project.
- Omgevingstoets, o.a. de check op de omgevingsveiligheid.
- Administratieve toets.
Op dit moment is niet duidelijk in hoeverre de verminderde legesopbrengst gecompenseerd wordt door het in rekening brengen van leges voor de nieuwe taken.
De bouwtechnische toets zal door private partijen worden uitgevoerd en niet meer door de gemeente. Door de gemeente zal meer ingezet moeten worden op casemanagement, afstemming met ruimtelijke ordening en bouwplantoetsing. De verwachting is dat de benodigde capaciteit minimaal gelijk moet blijven.
Naast de invoering van de Omgevingswet liggen we op schema voor het opstellen van een Omgevingsvisie 1.0. Deze visie zal eind 2021 door de gemeenteraad worden vastgesteld. In 2022 moet verder worden gewerkt aan een Omgevingsvisie 2.0. Ook zijn de voorbereidingen voor het opstellen van het Omgevingsplan in volle gang en gaan we hier in 2022 mee verder.
Met de Woonvisie als basis zetten we in op het ontwikkelen van inbreidingslocaties en zoeken we naar uitbreidingslocaties voor wonen en werken. We willen daarbij ook een regionale rol vervullen. Twenterand staat voor een woningbouwopgave. We willen de lokale woonbehoefte bedienen met t/m 2031 een groei van 550 woningen. Tevens hebben we daarnaast de ambitie om bij te dragen aan de regionale vraag naar woningen. Om de doelgroepen op de woningmarkt goed te helpen is het nodig de juiste kwaliteit woningen te bouwen en doorstroming op de woningmarkt te bevorderen. Starters zijn op zoek naar betaalbare woningen en het toenemend aantal ouderen zoekt een woning waarin ze lang zelfstandig kunnen blijven wonen. Ook zijn er specifieke doelgroepen, zoals woonwagenbewoners, met eigen woonwensen.
Om de woningbouw te kunnen versnellen zijn sleutelgebieden/projecten aangewezen waar een woningbouwimpuls kan worden gerealiseerd. Daarnaast zijn ook inbreidingslocaties en uitbreidingslocaties in beeld. Het doel is om harde plannen te realiseren en zachte plannen voor 2025 hard te maken en snel te kunnen starten met bouwen. De extra woningbouwopgave vraagt meer capaciteit van de gemeente.
We zetten in op het realiseren, uitvoeren of afronden van de plannen Mozaïek, Smithoek, Zuidmaten, Kroezenhoek, Vroomshoop Oost 2C, Garstelanden, de uitbreiding van het 110 KV Station Vroomshoop Enexis, Rohof locatie en het nieuwe zwembad.
De afspraken uit het nationale Klimaatakkoord van juni 2019, waaraan de gemeenten zich vrijwel unaniem hebben verbonden, hebben tot nieuwe uitvoeringstaken bij gemeenten geleid, vooral voor de thema's Gebouwde omgeving en Opwek hernieuwbare Energie waarvoor een belangrijke regierol bij gemeenten is neergelegd. De energie- en warmtetransitie is een grote en langjarige gezamenlijke opgave, waarbij we nu nog maar aan het begin staan. De Raad voor het Openbaar Bestuur (ROB) heeft onderzocht wat de uitvoering van het Klimaatakkoord de decentrale overheden in de periode 2022-2030 gaat kosten. Het ROB onderzoek uitvoeringslasten Klimaatakkoord lagere overheden is voor de VNG inzet voor het nieuwe kabinet. Het is nog onzeker wat de kabinetsformatie zal betekenen voor de energietransitie en het klimaatbeleid en daarmee voor de tegemoetkoming voor gemeenten in uitvoeringsmiddelen en juridisch instrumentarium. Als er nieuwe Klimaat uitvoeringsgelden naar de gemeenten komen - wat landelijk wel de verwachting is - kan dat onze inzet versterken. Belangrijk is het gesprek met onze inwoners en ondernemers over de Klimaatopgave en wat dat ook lokaal betekent.
De energietransitie krijgt o.a. vorm via de Regionale Energie Strategie Twente. Op 6 juli 2021 heeft de raad ingestemd met de RES Twente 1.0 als strategische koers en een bijdrage van Twenterand aan de Twentse opgave van maximaal 82 GWh, in te vullen met een flexibele energiemix voor de opwek van hernieuwbare elektriciteit. Aan de uitwerking van de opgave heeft de raad voorwaarden verbonden.
De warmtevisie wordt in 2021 vastgesteld. Op basis van deze visie willen we nu geen wijken aanwijzen die al vóór 2030 aardgasloos gemaakt worden. Wel zoeken we kansen om aan te sluiten bij concrete projecten in samenwerking met Mijande Wonen. En we gaan kleinschalig aan de slag bijvoorbeeld met de Slimme wijkaanpak (met ondersteuning van Enpuls). Dan gaat het om kleinschalige projecten van ca. 20 – 40 woningen.
Klimaatadaptatie is ook een belangrijk klimaatthema. In het Gemeentelijk Rioleringsplan is hier al rekening mee gehouden. In gemeentelijke projecten, zoals het plan Mozaïek, en de Centrumvisie Vriezenveen, wordt rekening gehouden met bijvoorbeeld hittestress door meer vergroening. Via de verordening duurzaamheidssubsidie worden woningeigenaren gestimuleerd om bijvoorbeeld de hemelwaterafvoer af te koppelen of tegels te verwijderen zodat meer regenwater wordt vastgehouden.
In 2022 wordt verder gewerkt aan een gemeente die klimaatadaptief is ingericht. Het streven is om in 2050 klimaatbestendig te zijn.
Een onderwerp met een enorme impact voor bewoners is de problematiek rondom het Kanaal Almelo – de Haandrik. Vanwege schade aan hun panden en de nog onzekere situatie m.b.t. de schadeafhandeling leven veel gedupeerde bewoners langs het kanaal Almelo - de Haandrik in grote zorgen en onzekerheden. De problematiek rondom het kanaal zorgt ook voor financiële risico’s in relatie tot de gemeentelijke begroting. Tevens bestaat het risico dat er door de gemeente kosten gemaakt moeten worden die nog niet zijn voorzien of nog niet te voorzien zijn. Maar ook om mogelijke kosten van netwerkbeheerders, wanneer de door hen aangevraagde vergunning of instemming wordt geweigerd. Dit omdat de gemeente schade, die mogelijk door hun werkzaamheden zou kunnen optreden, wil voorkomen. Daarnaast leidt de gemeente zelf financiële schade aan de eigen infrastructuur, omdat deze buiten het onverplichte deel van de schaderegeling van de provincie valt. Ook qua capaciteit heeft dit impact.
Een toekomstgerichte visie op Mobiliteit zal voor Twenterand worden uitgewerkt. Daarbij speelt duurzaamheid een grote rol. Verder zetten wij in op de verbreding/opwaardering van de N36. Ook een zuidelijke rondweg te Vriezenveen is onderwerp van onderzoek.
Op het gebied van openbare orde en veiligheid blijven we werken aan een veilig Twenterand. Dit doen we door overlast en criminaliteit te verminderen en fysieke onveiligheid te voorkomen en aan te pakken. In 2021 wordt het Integraal Veiligheidsbeleid voor de periode 2022-2025 vastgesteld waarin onder andere de thema's ondermijning en zorg, jeugd en veiligheid een prominentere plek hebben gekregen. Veiligheid is een breed begrip en behelst veel onderwerpen. We willen integraal, flexibel, informatie gestuurd en vooral samen werken. Het zorgen voor een veilige gemeente is een gedeelde verantwoordelijkheid van de gemeente, netwerkpartners en de inwoners. Het geactualiseerde integraal veiligheidsbeleid dekt alle subdoelen en activiteiten en daarom wordt hier niet per doel of activiteit nader op in gegaan. Bij de vaststelling van het Integraal Veiligheidsbeleid 2022-2025 wordt voorgesteld in de Uitgangspuntennotitie 2023 het jaarlijkse werkbudget structureel op te hogen.