Programma Economie en vrijetijdsbesteding

Inleiding

Terug naar navigatie - Inleiding

De opgave op het terrein van Economie en Vrijetijdsbesteding is het invullen van de regisserende en faciliterende rol van de gemeente. Dit betekent dat wij steeds afwegen wie welke rol vervult en dat er een nieuw samenspel tussen de gemeente en andere actoren ontstaat. De bijdrage die actoren leveren aan het maatschappelijk effect zijn het uitgangspunt, niet de instelling/organisatie. In samenspraak met de omgeving en onze partners willen wij de maatschappelijke meerwaarde verwoorden.

Wij zetten steeds meer in op het versterken van netwerken en onze relaties daarbinnen. Netwerken die enerzijds lokaal aanwezig zijn. Maar wij moeten ook steeds meer gebruik maken van regionale, provinciale, landelijke en grensoverschrijdende structuren en mogelijkheden. Binnen een netwerk gaat het ook vooral om het delen van kennis. Kennis, bijvoorbeeld over informatiebeveiliging of duurzaamheid, is niet alleen nodig voor een overheid maar ook voor ondernemers. Samen op zoek gaan naar nieuwe ideeën en mogelijkheden is belangrijk. Onze voorstellen zijn dan ook gericht op het verder vormgeven van het nieuwe samenspel: het relatiebeheer tussen gemeente, ondernemers, onderzoek, onderwijs, andere overheden, sportverenigingen, culturele instellingen en inwoners. Rijksregelingen en regiodeals zijn toegespitst op dit nieuwe samenspel. (Regionale) samenwerking is een absolute voorwaarde en essentieel om deel te kunnen nemen aan rijksregelingen en regiodeals. Wil je als gemeente aanspraak maken op deze gelden dan dien je actief  mee te doen,  zowel in financiële als participerende zin.

Het werkprogramma Economie omvat twee programmalijnen. De eerste programmalijn is ‘Meedoen’. Dit gaat over vrijetijdsbesteding. De tweede programmalijn is ‘Versterken Werkgelegenheid’. De opgave is om (samen) te werken aan de verbinding tussen Economische en Sociale Zaken. Het subdoel ‘Stimuleren werkgelegenheid’ heeft een plek gekregen in de doelenboom en In samenwerking met het programma Sociaal Domein wordt gewerkt aan duurzame werkgelegenheid. Een andere koppeling die sterker naar voren komt is de relatie met onderwijs. De verbinding met onderwijs is zichtbaar gemaakt door Onderwijs toe te voegen aan ‘Verbindingen met andere doelenbomen’, maar ook door vanuit de doelenboom Sociale Zaken te verwijzen naar de Twentse belofte in de doelenboom Onderwijs. Voor de koppeling tussen economische zaken en sociale zaken is een ontwikkelprogramma economie, werkgelegenheid en onderwijs opgesteld.


Doelenboom cultuur en recreatie & toerisme
We zijn bezig met de uitvoering van de Cultuuropdracht “Cultuur voor iedereen 2021 – 2024”.  Een aantal zaken is  “werk in uitvoering” en daar blijven we ook op inzetten (bijvoorbeeld lees- en taalvaardigheden, laaggeletterdheid). Dit zijn zaken van “lange adem” die niet in één coalitieperiode kunnen worden gerealiseerd. Hier wordt vaak generaties lang aan gewerkt.

In 2023 willen we extra inzetten op verbreding en verdieping van het aanbod van kunst en cultuur. Dit betekent meer aandacht voor kunst en cultuur in de kernen, ruimte voor experiment, innovatie en verbreding. Twenterand moet een toegankelijke gemeente zijn, zichtbaar in elke kern en waar iedereen mee kan doen. In mei 2022 hebben we het convenant erfgoededucatie afgesloten met de basisscholen en de erfgoedinstellingen. Met dit convenant spreken erfgoedinstellingen, basisonderwijs en gemeente in Twenterand af dat ze zich in ieder geval tot en met 2026 samen inspannen om lokaal erfgoed en lokale geschiedenis onder de aandacht te brengen van alle leerlingen in het basisonderwijs.

De Stichting Openbare Bibliotheek Twenterand ontwikkelt zich van een klassieke uitleenbibliotheek naar een maatschappelijke-educatieve bibliotheek, het wordt een knooppunt voor kennis, contact en cultuur. De bibliotheek biedt een laagdrempelige, vertrouwde plek in elke kern en inspireert inwoners om te blijven leren. De bibliotheek zorgt dat informatie voor iedereen bereikbaar en toegankelijk is, stimuleert reflectie, ontmoeting en betrokkenheid bij het dorp en laat de bezoekers kennismaken met kunst en cultuur. Om dit nog meer te stimuleren, gaat de bibliotheek nog intensiever gaan samenwerken met scholen, culturele instellingen en welzijnsinstellingen. Een van de voorbeeld hiervan is de samenwerking tussen de bibliotheek en Tetem (een kunstorganisatie in Enschede). Samen met deze organisatie biedt de bibliotheek een activiteitenprogramma voor kinderen en volwassenen dat gericht is op technologie en digitalisering (maakplaatsen).  Wie creatief en onderzoekend is of wil worden, krijgt via de maakplaats te experimenteren en zich te ontwikkelen in elke bibliotheekvestiging in Twenterand.

Daarmee sluiten we aan op de sterk veranderende samenleving die vraagt om een bibliotheek waar mensen terecht kunnen voor hun persoonlijke ontwikkeling zodat ze actief mee kunnen (blijven) doen aan die samenleving.


Doelenboom Economie en werkgelegenheid
De  economische visie zal aangescherpt moeten gaan worden op basis van een economische analyse (2021) en de impact van corona. Ook de ontwikkeling en uitvoering van een nieuwe Detailhandelsstructuurvisie zal de komende jaren veel aandacht vragen.

In het coalitieakkoord 2022 – 2026 ‘In elke kern: voor elkaar!’ staat dat Twenterand de Bestuursovereenkomst Sociaal Economische Structuurversterking Twente niet zal ondertekenen. Wel zal aangegeven worden bij de Twente Board dat het de intentie is van Twenterand om over 3 jaar, en zo mogelijk eerder, alsnog te willen aansluiten. Dat geldt ook voor deelname aan de Agenda van Twente. De reden daarvoor is de zorgelijke financiële situatie van de gemeente. Wat dit besluit op lange termijn betekent voor de positie van Twenterand in zowel het bestuurlijk overleg als het ambtelijk overleg, is op het moment van schrijven nog niet duidelijk.  Mogelijk verliest Twenterand en haar ondernemers de aansluiting met de regio en zoals eerder in de inleiding al aangegeven ook deelname aan de regiodeals aangezien alles is gebaseerd op co-financiering. 

Voor het platteland liggen er grootse opgaven in het verschiet, met name op het gebied van stikstof. De rijksoverheid bepaalde in het voorjaar 2022 dat de stikstofuitstoot in Nederland drastisch ingeperkt moet worden. De provincies krijgen de opdracht om uit te werken hoe deze reductie behaalt moet worden. Formeel ligt er op dit moment nog geen opdracht bij gemeenten. Duidelijk is al wel dat de provincie Overijssel dit samen met haar gemeenten wil oppakken vanaf medio 2023. Hoogstwaarschijnlijk wordt dit in een vorm gegoten vergelijkbaar met het huidige project GGA Stikstof (Gebiedsgericht Aanpak Stikstof – gestart in 2020). Een belangrijke partner van de gemeente en de boeren om deze opgaven het hoofd te bieden zijn de erfcoaches. Zij weten als geen ander wat er speelt op het platteland en kunnen ondersteunen en adviseren bij het zoeken naar (ruimtelijke) oplossingen.

Daarnaast wordt er hard gewerkt om een vervolg te geven aan LEADER voor de periode 2023-2027. 

In 2021 is een start gemaakt met het opstellen van een toekomstgerichte visie voor het buitengebied van Twenterand. Dit proces zal in de komende coalitieperiode worden afgerond. In de integrale visie komen de verschillende thema's samen. Onderdeel van deze visie is een uitvoeringsprogramma. 

Doelenboom sport
De effecten van corona zijn nog steeds goed merkbaar, ook in het sport- en beweeglandschap. Vooral in georganiseerd verband zien we binnen alle leeftijdsgroepen een afname qua sport- en beweegdeelname en voldoen minder mensen aan de Nederlandse Norm Gezond Bewegen. Deze informatie wordt meegenomen in de vast te stellen sportvisie. De sportvisie is de kapstok voor en zal worden vertaald naar diverse beleidsthema’s voor de realisatie van een fitte en vitale samenleving. Focus komt de komende coalitieperiode te liggen op continuering van het lokale sport- en beweegakkoord Twenterand waarbij aangehaakt wordt op actuele landelijke thema’s en regelingen zoals het Nationaal Sportakkoord van de Rijksoverheid. Het faciliteren, ontmoeten, kennis delen, inspireren en verbinden van de sportorganisaties. Daarnaast ligt het accent op vernieuwend en inclusie sport- en beweegaanbod voor (nieuwe) doelgroepen in georganiseerd en ongeorganiseerd verband.

Het nieuwe sportaccommodatiebeleid zal in 2023 ter besluitvorming worden voorgelegd en zal na vaststelling worden geïmplementeerd. Dit sportaccommodatiebeleid geeft inzicht in de gemeentelijke sportaccommodaties en sportvoorzieningen, duidt duurzame en noodzakelijke ontwikkelingen voor huisvesting van sport- en bewegingsonderwijs. Het geeft inzicht in de mogelijkheden voor samenwerking, zelfwerkzaamheid, privatisering en is er op gericht om op termijn de financiën van de gemeente beheersbaar te houden.

Doelenboom Cultuur en Recreatie & Toerisme

Doel: Inwoners hebben toegang tot cultuur, kennis en informatie

Terug naar navigatie - Doel: Inwoners hebben toegang tot cultuur, kennis en informatie

 In de snel veranderende samenleving, waarin de overheid inzet op zelfredzaamheid van de burger, is het noodzakelijk dat iedere inwoner over voldoende vaardigheden beschikt om volwaardig te blijven  participeren.   De gemeente Twenterand staat voor een samenleving waarin iedereen mee kan doen: praktisch en theoretisch geschoold, jong en oud, ongeacht de achtergrond van de inwoner. Taal, rekenen,  digitale en creatieve vaardigheden zijn hiervoor onmisbaar. Een tekort aan deze vaardigheden vormt  een barrière om zelfstandig mee te doen in onze maatschappij, online èn offline.

De openbare  bibliotheek biedt toegang tot cultuur, kennis en informatie.  Zij  ondersteunt inwoners  bij het ontwikkelen van  basisvaardigheden  (lezen, schrijven, spreken en digitale en creatieve vaardigheden) zodat zij beter kunnen deelnemen aan de maatschappij.

Daarnaast willen wij cultuur voor iedereen in onze gemeente aantrekkelijk en zichtbaar maken. De bibliotheek, organisaties voor amateurkunst & erfgoed en de combinatiefunctionarissen zetten daarom in  op een verdere doorontwikkeling van het culturele aanbod in onze gemeente. Op deze manier willen wij zorgen  voor verbinding, ontmoeting en educatie en zo bijdragen aan het welzijn van onze inwoners (preventief in plaats van curatief). 

Doel: Inwoners en bezoekers hebben kennis van het lokaal erfgoed en de lokale geschiedenis

Terug naar navigatie - Doel: Inwoners en bezoekers hebben kennis van het lokaal erfgoed en de lokale geschiedenis

We willen het erfgoed in onze gemeente zichtbaar en beleefbaar maken. We zijn trots op ons erfgoed en willen ook graag dat  inwoners en bezoekers hiervan genieten. Wij willen er voor zorgen dat  het erfgoed en het Verhaal van Twenterand duidelijker gepresenteerd en gecommuniceerd worden. We zetten in op  erfgoededucatie voor het basisonderwijs. Daarnaast willen we de maatschappelijke functie van het erfgoed versterken. Samen met de erfgoedorganisaties willen we zoeken naar mogelijkheden voor ander, nieuw gebruik van met name het immaterieel erfgoed (bewaren, beleven en benutten).

 

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

Subdoel: Iedere inwoner kan zijn creatieve talenten ontwikkelen

Terug naar navigatie - Subdoel: Iedere inwoner kan zijn creatieve talenten ontwikkelen

Zo gaan we dat doen

Doelenboom Economie en werkgelegenheid

Doel: Een stimulerend ondernemersklimaat voor alle economische entiteiten passend bij de gemeente is gerealiseerd

Terug naar navigatie - Doel: Een stimulerend ondernemersklimaat voor alle economische entiteiten passend bij de gemeente is gerealiseerd

Economische entiteiten betreffen alle ondernemersvormen, zowel commerciële als niet-commerciële bedrijven, zowel in de kernen , op de bedrijventerreinen, als in het buitengebied. Met passend bij de gemeente wordt bedoeld dat het past bij de wensen die de ondernemer in Twenterand heeft.

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

Subdoel: Er is voldoende kwantitatieve en kwalitatieve fysieke ruimte voor de huisvesting van ondernemers aanwezig

Terug naar navigatie - Subdoel: Er is voldoende kwantitatieve en kwalitatieve fysieke ruimte voor de huisvesting van ondernemers aanwezig

Zo gaan we dat doen

Doelenboom Sport

Doel: 75% van de inwoners sport en beweegt

Terug naar navigatie - Doel: 75% van de inwoners sport en beweegt

Hoe vitaler iemand is, hoe groter de kans dat diegene kan deelnemen in de maatschappij en zelfstandig thuis kan blijven wonen. De rijksoverheid streeft in het kader van het Olympisch Plan 2028 naar een samenleving waarin minimaal 75% van de Nederlanders uit alle lagen van de bevolking regelmatig aan sport en bewegen doet. In Twenterand willen we ook toewerken naar deze ambitie maar ontbreekt het ons aan actuele, betrouwbare data over de afgelopen jaren en is een actuele nulmeting niet voor handen. In de nieuw vast te stellen sportvisie wordt specifiek aandacht besteed aan onderzoek, metingen en analyses.

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

Wat mag het kosten programma Economie en vrijetijdsbesteding

Overzicht van baten en lasten

Terug naar navigatie - Overzicht van baten en lasten
2023 2024 2025 2026
Lasten per doelenboom
Cultuur en recreatie en toerisme 2.434.699 2.480.966 2.395.533 2.796.549
Economie en werkgelegenheid 757.511 760.000 776.793 792.093
Sport 2.798.726 3.144.228 3.296.116 3.147.798
Totaal programma lasten 5.990.935 6.385.193 6.468.443 6.736.441
Baten per doelenboom
Cultuur en recreatie en toerisme 367.902 371.488 375.384 380.348
Economie en werkgelegenheid 198.834 198.904 198.979 199.041
Sport 599.144 613.341 628.484 640.902
Totaal programma baten 1.165.880 1.183.733 1.202.847 1.220.291
Totaal saldo van baten en lasten -4.825.056 -5.201.460 -5.265.596 -5.516.150
Mutaties reserves 601.691 705.719 667.707 809.339
Geraamd resultaat -4.223.365 -4.495.741 -4.597.889 -4.706.811