Overzicht van baten en lasten

	Werkelijk 2023			Raming 2024			Raming 2025
Omschrijving programma/doelenboom	Baten	Lasten	Saldo	Baten	Lasten	Saldo	Baten	Lasten	Saldo
1. Sociaal domein
Sociale zaken	21.481.117	23.955.691	-2.474.574	7.873.604	17.220.081	-9.346.477	16.465.668	21.461.452	-4.995.784
Maatschappelijke ondersteuning	356.633	13.067.839	-12.711.206	6.246.115	14.246.691	-8.000.576	351.104	15.015.176	-14.664.072
Gezondheidszorg	455.521	2.646.749	-2.191.228	0	951.330	-951.330	0	2.671.323	-2.671.323
Onderwijs	1.241.054	4.703.471	-3.462.417	1.091.725	4.835.640	-3.743.915	1.095.574	5.177.523	-4.081.949
Jeugd	2.130.834	17.446.602	-15.315.768	708	20.268.275	-20.267.567	725	20.321.484	-20.320.759
2. Ruimte
Openbare orde en veiligheid	86.776	2.553.564	-2.466.788	0	2.748.750	-2.748.750	0	2.967.197	-2.967.197
Openbare ruimte en verkeer	5.478.630	10.692.968	-5.214.338	4.975.680	12.371.288	-7.395.608	4.554.721	12.025.318	-7.470.597
Duurzaamheid, Milieu en VTH	4.554.774	5.687.336	-1.132.562	3.114.239	4.074.199	-959.960	3.321.132	4.647.835	-1.326.703
Bouwen, wonen, ruimt. ontwikkeling en VTH	6.775.644	9.019.298	-2.243.654	7.576.162	11.391.849	-3.815.687	5.295.903	9.151.493	-3.855.590
3. Economie en vrijetijdsbesteding
Cultuur en recreatie en toerisme	641.074	2.689.252	-2.048.178	251.611	3.240.184	-2.988.573	294.788	3.239.518	-2.944.730
Economie en werkgelegenheid	196.882	858.695	-661.813	6.622	1.238.835	-1.232.213	199.100	1.924.122	-1.725.022
Sport	921.418	3.537.401	-2.615.983	736.964	3.283.363	-2.546.399	1.036.327	4.132.315	-3.095.988
4. Bedrijfsvoering
Dienstverlening en klantcontact	775.158	1.196.770	-421.612	839.320	1.247.694	-408.374	957.468	1.470.185	-512.717
Bedrijfsvoering	919.038	14.184.872	-13.265.834	139.679	13.529.927	-13.390.248	674.067	14.443.223	-13.769.156
Subtotaal programma's	46.014.553	112.240.508	-66.225.955	32.852.429	110.648.106	-77.795.677	34.246.577	118.648.164	-84.401.588
Algemene dekkingsmiddelen
Lokale heffingen	8.688.879	0	8.688.879	8.692.698	0	8.692.698	9.362.863	0	9.362.863
Algemene uitkering	64.106.097	0	64.106.097	66.680.277	0	66.680.277	69.763.826	0	69.763.826
Dividend	2.504.121	0	2.504.121	1.957.343	0	1.957.343	1.957.343	0	1.957.343
Saldo financieringsfunctie	292.993	403.498	-110.505	366.897	464.729	-97.832	282.563	366.518	-83.955
Overige algemene dekkingsmiddelen	757.892	0	757.892	655.853	0	655.853	775.999	0	775.999
Subtot. alg. dekkingsmiddelen	76.349.982	403.498	75.946.484	78.353.068	464.729	77.888.339	82.142.594	366.518	81.776.076
Overhead (*)	0	7.335.064	-7.335.064	0	7.218.460	-7.218.460	0	8.321.887	-8.321.887
Onvoorzien	0	0	0	0	1.000	-1.000	0	1.000	-1.000
Totaal saldo van baten en lasten	122.364.535	112.644.006	9.720.529	111.205.497	111.113.835	91.662	116.389.171	119.015.682	-2.626.512
Toevoegingen/onttrekkingen aan reserves
1. Sociaal domein	1.798.862	3.164.742	-1.365.880	286.160	0	286.160	528.864	0	528.864
2. Ruimte	1.355.468	622.627	732.841	550.100	25.000	525.100	2.392.958	25.000	2.367.958
3. Economie en vrijetijdsbesteding	1.440.722	6.105	1.434.617	1.785.980	0	1.785.980	1.737.422	0	1.737.422
4. Bedrijfsvoering	741.193	4.651.108	-3.909.915	645.252	3.290.507	-2.645.255	797.021	2.335.463	-1.538.442
Totaal mutaties reserves	5.336.245	8.444.582	-3.108.337	3.267.492	3.315.507	-48.015	5.456.265	2.360.463	3.095.802
Gerealiseerd resultaat	127.700.780	121.088.588	6.612.192	114.472.989	114.429.342	43.647	121.845.436	121.376.145	469.290
(*) = in verband met een wijziging van het BBV zijn de overheadkosten afzonderlijk in beeld gebracht. Deze kosten zijn reeds verwerkt in de totale lasten per programma. Zodoende dient dit bedrag niet nogmaals meegeteld te worden bij de totale lasten.

	Raming 2026			Raming 2027			Raming 2028
Omschrijving programma/doelenboom	Baten	Lasten	Saldo	Baten	Lasten	Saldo	Baten	Lasten	Saldo
1. Sociaal domein
Sociale zaken	15.819.696	21.071.724	-5.252.029	15.383.309	21.374.213	-5.990.904	15.038.321	21.810.879	-6.772.557
Maatschappelijke ondersteuning	356.099	15.761.327	-15.405.228	361.244	16.312.243	-15.950.999	375.665	16.917.155	-16.541.491
Gezondheidszorg	306.205	3.014.262	-2.708.057	0	2.491.117	-2.491.117	0	2.548.291	-2.548.291
Onderwijs	1.098.725	5.211.523	-4.112.798	1.101.939	5.336.522	-4.234.583	1.105.710	5.418.568	-4.312.858
Jeugd	740	21.099.896	-21.099.156	755	21.949.866	-21.949.111	772	22.813.550	-22.812.778
2. Ruimte
Openbare orde en veiligheid	0	3.028.618	-3.028.618	0	3.094.675	-3.094.675	0	3.169.431	-3.169.431
Openbare ruimte en verkeer	4.655.131	12.160.563	-7.505.432	4.758.037	12.639.509	-7.881.472	4.863.813	12.848.876	-7.985.063
Duurzaamheid, Milieu en VTH	3.394.694	4.787.940	-1.393.246	3.462.974	4.897.706	-1.434.732	3.532.949	5.059.973	-1.527.024
Bouwen, wonen, ruimt. ontwikkeling en VTH	3.550.125	6.921.903	-3.371.778	3.577.580	7.106.830	-3.529.250	8.472.370	11.299.703	-2.827.333
3. Economie en vrijetijdsbesteding
Cultuur en recreatie en toerisme	491.186	3.206.876	-2.715.690	305.207	2.868.697	-2.563.490	311.378	2.936.974	-2.625.595
Economie en werkgelegenheid	199.163	1.538.434	-1.339.271	199.228	1.444.895	-1.245.667	199.385	1.360.377	-1.160.992
Sport	1.133.384	4.078.132	-2.944.748	1.087.179	3.771.921	-2.684.742	1.101.817	3.651.443	-2.549.627
4. Bedrijfsvoering
Dienstverlening en klantcontact	987.017	1.599.748	-612.731	1.018.561	1.655.344	-636.783	1.058.801	1.715.940	-657.139
Bedrijfsvoering	680.669	14.938.755	-14.258.086	687.402	15.689.083	-15.001.681	692.926	16.266.965	-15.574.038
Subtotaal programma's	32.672.834	118.419.702	-85.746.867	31.943.415	120.632.620	-88.689.206	36.753.907	127.818.125	-91.064.217
Algemene dekkingsmiddelen
Lokale heffingen	9.484.960	0	9.484.960	9.609.500	0	9.609.500	9.736.530	0	9.736.530
Algemene uitkering	68.751.807	0	68.751.807	71.015.910	0	71.015.910	73.660.382	0	73.660.382
Dividend	1.399.343	0	1.399.343	1.399.343	0	1.399.343	1.399.343	0	1.399.343
Saldo financieringsfunctie	282.563	367.582	-85.019	282.563	374.070	-91.507	282.563	354.326	-71.763
Overige algemene dekkingsmiddelen	788.202	0	788.202	783.466	0	783.466	805.266	0	805.266
Subtot. alg. dekkingsmiddelen	80.706.875	367.582	80.339.293	83.090.782	374.070	82.716.712	85.884.084	354.326	85.529.758
Overhead (*)	0	8.337.434	-8.337.434	0	9.036.914	-9.036.914	0	9.467.421	-9.467.421
Onvoorzien	0	1.000	-1.000	0	1.000	-1.000	0	1.000	-1.000
Totaal saldo van baten en lasten	113.379.709	118.788.284	-5.408.574	115.034.197	121.007.690	-5.973.494	122.637.991	128.173.451	-5.535.460
Toevoegingen/onttrekkingen aan reserves
1. Sociaal domein	480.458	0	480.458	228.267	0	228.267	254.556	0	254.556
2. Ruimte	1.512.880	25.000	1.487.880	967.753	25.000	942.753	159.557	25.000	134.557
3. Economie en vrijetijdsbesteding	1.133.709	0	1.133.709	635.375	0	635.375	432.008	0	432.008
4. Bedrijfsvoering	623.432	980.394	-356.962	499.323	1.031.394	-532.071	383.568	1.082.394	-698.826
Totaal mutaties reserves	3.750.479	1.005.394	2.745.085	2.330.718	1.056.394	1.274.324	1.229.689	1.107.394	122.295
Gerealiseerd resultaat	117.130.188	119.793.678	-2.663.489	117.364.915	122.064.084	-4.699.170	123.867.680	129.280.845	-5.413.165
(*) = in verband met een wijziging van het BBV zijn de overheadkosten afzonderlijk in beeld gebracht. Deze kosten zijn reeds verwerkt in de totale lasten per programma. Zodoende dient dit bedrag niet nogmaals meegeteld te worden bij de totale lasten.

Op grond van het Besluit Begroting en Verantwoorden Provincies en Gemeenten (BBV), is het verplicht de gemeenteraad een begroting aan te bieden die is geschoond van stortingen in en onttrekkingen aan reserves. Dit is het zogenaamde resultaat voor bestemming. Vervolgens dient aangegeven te worden welke bedragen aan welke reserves moeten worden onttrokken dan wel worden toegevoegd en voor welke programma’s dit dan moet. Na deze toevoegingen en onttrekkingen (de resultaatbestemming) volgt het resultaat na bestemming. Op deze manier wordt voor de raad inzichtelijk gemaakt hoeveel aan reserves wordt toegevoegd en onttrokken, zonder dat dit hun budgetrecht aantast. De ramingen op zowel programma- als op doelenboomniveau zijn dus exclusief de stortingen in en onttrekkingen aan de reserves.

Het inzichtelijk maken van deze regelgeving voor wat betreft de resultaatbestemming is door ons opgenomen onder het financiële overzicht “baten en lasten per programma”. Zoals uit betreffende overzicht blijkt, sluit de begroting 2024, geschoond van stortingen in en onttrekkingen aan reserves, met een positief saldo van € 91.662 Dit noemen we het resultaat voor bestemming.

Berekening:
Lasten	€ 119.015.682
Baten	€ 116.389.171
Resultaat voor bestemming	€ -2.626.512

Door de reguliere stortingen in en onttrekkingen aan de reserves middels resultaatbestemming weer toe te voegen is er voor 2025 sprake van een begroting met een overschot van € 469.290

De specificatie van de verschillende stortingen in en onttrekkingen aan de reserves, onder de noemer resultaatbestemming, kunt u terugvinden in de Staat van reserves en voorzieningen die in de toelichting bij deze programmabegroting is gevoegd.

Berekening:
Resultaat voor bestemming	-2.626.512
Resultaatbestemming:
Stortingen in reserves	2.360.463
Onttrekkingen aan reserves	5.456.265
Resultaat na bestemming	469.290	voordelig

Ingevolge artikel 17 sub b van het Besluit Begroting en Verantwoording (B.B.V.) dient in de begroting een overzicht met toelichting van de geraamde algemene dekkingsmiddelen te worden opgenomen. Hierin wordt ingegaan op de middelen die vrij besteedbaar zijn. Het betreft met name de O.Z.B. en de uitkering uit het gemeentefonds. Deze middelen kennen in tegenstelling tot heffingen als het rioolrecht of de afvalstoffenheffing geen vooraf bepaald bestedingsdoel. Hieronder wordt een overzicht gegeven van de algemene dekkingsmiddelen.

Algemene dekkingsmiddelen	Raming 2024	Raming 2025	Raming 2026	Raming 2027	Raming 2028
Lokale heffingen (O.Z.B.)	8.693	9.363	9.485	9.610	9.737
Gemeentefonds (algemene uitkering)	67.626	69.764	68.752	71.016	73.660
Dividenden	1.957	1.957	1.399	1.399	1.399
Saldo financieringsfunctie	-173	-84	-85	-92	-72
Overige middelen	656	776	788	783	805
Totaal	78.759	81.776	80.339	82.717	85.530

Algemeen
De in de begroting 2025 opgenomen raming van de algemene uitkering uit het gemeentefonds is gebaseerd op de circulaire van mei 2024. Deze circulaire stelt de raming voor de gemeentefondsuitkering voor 2024 bij en geeft een raming voor 2025. Ook kijkt de circulaire vooruit naar de jaren 2026 tot en met 2028. De meicirculaire is de belangrijkste van de drie circulaires die jaarlijks verschijnen.
Op basis van de meicirculaire 2024 is het effect, na verrekening van de zogenaamde taakmutaties en integratie- en decentralisatie uitkeringen (geld voor speciale extra taken waar ook uitgaven tegenover staan), ten opzichte van de raming zoals opgenomen in de kadernota licht voordelig.  Echter koersen we nog steeds af op tekorten vanaf 2026. Het college wil voorkomen dat er een basisgemeente overblijft die slechts voldoet aan haar wettelijke verplichtingen. Als we rekening houden met de opgaven die op de lokale overheid afkomen (klimaat, verduurzaming maatschappelijke gebouwen, vergrijzing, etc.) 
zullen we moeten anticiperen op de magere jaren (ook wel “ravijnjaren” genoemd). Vooral als we als gemeente ook willen blijven investeren op de domeinen die we belangrijk vinden.

Accres
De ontwikkeling van de algemene uitkering wordt voor een belangrijk deel bepaald door de  ontwikkeling van het accres. In de meicirculaire 2024 is de nieuwe financieringssystematiek vervroegd van 2027 naar 2024. De nieuwe financieringssystematiek betekent dat het gemeentefonds wordt geïndexeerd op basis van de ontwikkeling van het bruto binnenlands product (bbp) in plaats van de voormalige trap-op-trap-af systematiek. De indexatie is gesplitst in een volumedeel en een prijsdeel. Uitgangspunt is dat het gemeentefonds meerjarig de ontwikkeling van het nominaal bbp volgt. De volumeontwikkeling van het gemeentefonds wordt daarbij gebaseerd op een (8-jarig) historisch gemiddelde van de ontwikkeling van het bbp, waardoor het fonds minder schommelt. De indexatie voor inflatie volgt die van het lopende jaar (prijsdeel). De nieuwe financieringssystematiek leidt tot lagere accressen en daardoor tot een negatieve bijstelling van de algemene uitkering.
Het negatieve effect van bovenstaande systematiek wordt deels opgevangen door (incidentele) compensatie vanaf 2024 en het schrappen van de oploop van de opschalingskorting vanaf 2026. Deze korting is in het verleden opgelegd, omdat gemeenten door gedwongen opschaling kosten zouden besparen. Ondanks de compensatie blijft een negatieve bijstelling zichtbaar in 2025.

Het effect van de meicirculaire over 2024 t/m 2028 wordt daarnaast veroorzaakt door de actualisatie van verdeelmaatstaven specifiek voor Twenterand. In de afgelopen jaren is meerdere malen gebleken dat de eindafrekening van de algemene uitkering over een bepaald jaar hoger was dan de raming. De oorzaak hiervan lag onder andere in afwijkende aantallen bij de verdeelmaatstaven die gebruikt worden voor de berekening van de algemene uitkering. Hierop is een analyse op de aantallen uitgevoerd, waarna de aantallen voor Twenterand voor de raming van de algemene uitkering zijn bijgesteld. Hierbij valt te denken aan het aantal inwoners, aantal woningen, aantal inwoners met een laag inkomen, aantal eenpersoonshuishoudens en aantal bedrijfsvestigingen.   

De algemene uitkering wordt voor het jaar 2025 geraamd op € 69.764.000

De gemeente Twenterand ontvangt jaarlijks dividenduitkeringen uit hoofde van haar aandelenbezit. De ramingen betreffen conform het B.B.V. de te verwachten dividenden over het jaar 2024 die in 2025 ontvangen worden.

Aandelen:
Cogas
558 aandelen x € 454 = € 253.332.
Van de nominale waarde is 25% gestort.
Dividend 558 aandelen à € 2.000	€ 1.116.000
Enexis
64.662 aandelen x € 1 = € 64.662
Dividend 64.662 aandelen	€ 29.000
Bank Nederlandse Gemeenten
23.868 aandelen x € 2,50 = € 59.670
Dividend	€ 24.000
Wadinko
85 aandelen
Dividend 85 aandelen x € 500	€ 42.500
ROVA
335 aandelen
(Norm) dividend	€ 100.000
Zonnepark Oosterweilanden BV
100% aandeelhouder
Dividend	€ 300.000
Twence BV
Jaarlijks wordt een dividenduitkering ontvangen, die gebaseerd is op een vaste uitkering en een bepaald deel van de winst.
Deze bedragen worden toegerekend naar het inwoneraantal.
Dividend	€ 345.843
Totaal dividend	€ 1.957.343

Onder het saldo van de financieringsfunctie wordt verstaan het saldo van (a) de betaalde rente over de aangegane leningen en over de aangetrokken middelen in rekening courant en (b) de ontvangen rente over de uitzettingen. Het geraamde saldo van de financieringsfunctie bedraagt € 83.955 negatief, waarvan de specificatie als volgt luidt:

A.	Rente leningen:	€ 366.518
B.	Ontvangen rente:	€ 282.563
	Per saldo	-€ 83.955

De financieringsstructuur van de gemeente wordt bepaald door:

- De boekwaarde van de investeringen;

- De financiering van de boekwaarde door middel van reserves, voorzieningen en vaste geldleningen;

- Het financieringstekort;

- Het rente omslagpercentage (1%).

 

Het is in het belang van de gemeente, dat er gezond wordt gefinancierd, dat wil zeggen dat de kapitaaluitgaven in principe met vaste geldleningen worden gefinancierd, en dat er een zekere afstemming bestaat tussen de afschrijvingsduur van de kapitaaluitgaven en de looptijden van de aangetrokken geldleningen. De geraamde afschrijving voor 2025 bedraagt € 3.428.589 en de aflossing van vaste geldleningen € 3.546.039

Overige rente reserves/voorzieningen
Bespaarde rente reserves en voorzieningen	€ 689.509
Overige algemene dekkingsmiddelen
Forensenbelasting	€ 5.649
Toeristenbelasting	€ 80.841
totaal	€ 775.999

In de begroting 2025 is voor onvoorzien een bedrag geraamd van € 1.000. Deze post kan alleen worden benut met betrekking tot uitgaven indien deze onvermijdbaar, onuitstelbaar en onvoorzienbaar zijn.

	2025	2026	2027	2028
Programma Sociaal Domein
Lasten
Acties toegankelijkheid	15.000	15.000
AED voorlichting en training	15.000
bijdrage stichting Speelgoedbank Twenterand	10.000
Verstrekken gratis krant	10.000
Verhogen gemeentelijke bijdrage samen twente	250.000	255.000
Programma Ruimte
Lasten
Kanaal Almelo-de Haandrik	155.000	-
Begraafplaatsen	30.872	38.257	45.338	47.534
Tractie	0	49.792	69.197	99.274
Woonopgaven	100.000
Uitvoeringsbudget groenstr.plan en groene loper	20.000
Programmaplan woningbouw	1.150.000	830.000	830.000
Ontwikkeling gebeidsvisie EDV en perspectie landbouw oostzijde	35.000
Onderhoud Noorderweg	300.000
Onderhoud wegen Hammerflier	500.000	500.000
Incidentele energiemaatregelen ODT	26.000	27.000
Baten
Tractie	6.069
Duurzaamheidsfonds Twenterand, storting reserve	25.000	25.000	25.000	25.000
Programma Economie en vrije tijdsbesteding
Lasten
Agenda van Twente	315.000
Investeringsbudget promotie	25.000
Basisvaardigheden	45.000
Centrummanager	85.000	85.000
Voorbereidingskrediet Zandstuve	150.000
Uitbr en verbering dorpsommetjes en wandelroutes	20.000
Ondernemershuis Twenterand	70.000	60.000	50.000
Watertappunten in elke kern (4x € 5.000)	20.000
Stimuleren biobased teelten	10.000	10.000	10.000
Ondersteuning uitvoering landbouwbeleid	15.000	15.000	15.000
Organiseren landbouwbeleefdag	10.000	10.000	10.000
Uitvoeringsprogramma Cultuurregio Twente	17.000	21.500
Uitvoering Cultuurakkoord	25.000	25.000
Uitbreiding subsidieregeling culturele evenementen	25.000	25.000
Uitbreiding formatie t.b.v. Platform / Sjors - Sportstimulering	10.000	10.000
Onderzoeken i.r.t. vervanging / privatisering sportvelden	15.000
Ontwikkelen visie landelijk gebied	25.000	25.000
Bedrijfsvoering
Lasten
Lokale omroep	102.500	104.550
Tijdelijke uitbreiding personeel leerplicht, inwonerinitiatieven en fondsenwerver	169.890	127.264
Inzet ervaringsdeskundigen en ervaringskennis	50.000	50.000	50.000
Tijdelijke uitwijk trouwlocatie tijdens verbouw	10.000
Pilot datagedreven werken	100.000	104.800	110.878
Uitfasering Corsa, eenmalige kosten	100.000
Totaal incidentele lasten programma's	4.031.262	2.388.163	1.190.413	146.808
Totaal incidentele baten programma's	31.069	25.000	25.000	25.000
Saldo incidenteel	4.000.193	2.363.163	1.165.413	121.808
Resultaatbestemming
Baten
Progr.1: Sociaal Domein	350.000	320.000	50.000	50.000
Progr.2: Ruimte	3.209.133	2.269.487	1.549.029	695.944
Progr.3: Economie en vrije tijdsbesteding	882.000	286.500	85.000	0
Progr.4: Bedrijfsvoering	532.390	386.614	160.878	0
Lasten
Progr.1: Sociaal Domein	0	-	-	-
Progr.2: Ruimte	960.463	1.005.394	1.056.394	1.107.394
Progr.3: Economie en vrije tijdsbesteding	0	-	-	-
Progr.4: Bedrijfsvoering	1.400.000	-	-	-
Totaal incidentele onttrekkingen	4.973.523	3.262.601	1.844.907	745.944
Totaal incidentele toevoegingen	2.360.463	1.005.394	1.056.394	1.107.394
Totaal resultaatbestemming	2.613.060	2.257.207	788.513	-361.450

	2025	2026	2027	2028
Onttrekkingen
Kapitaallasten Gymlokaal Weemelanden	31.842	31.842	31.842	31.842
Kapitaallasten Kulturhus	35.792	35.792	35.792	35.792
Kapitaallasten Sportaccommodatiebeleid	81.242	81.242	81.242	81.242
Kapitaallasten Brede school De Smithoek	75.000	75.000	75.000	75.000
Kapitaallasten Brede school Westerhaar	57.323	57.323	57.323	57.323
Kapitaallasten Gemeentewerf Vroomshoop	50.938	50.938	50.938	50.938
Kapitaallasten Centralisatie gemeentehuis	100.605	98.539	96.473	94.407
Kapitaallasten Brede School Vroomshoop	10.000	10.000	10.000	10.000
Totaal structurele onttrekkingen	442.742	440.676	438.610	436.544