Programma Ruimte

Programma aanpak stikstof (PAS)

In mei 2019 zette de Raad van State een streep door het Programma aanpak stikstof (PAS). Het PAS moest door het laten treffen van diverse maatregelen zorgen voor een reductie van de stikstofemissie. Het PAS bleek in strijd met Europese natuurwetgeving. De uitspraak van de Raad van State betekent dat veel boeren in de nabijheid van Natura 2000 gebieden niet meer kunnen uitbreiden of zelfs moeten nadenken over meer reducerende maatregelen of het staken van hun bedrijfsvoering. Daarnaast heeft de uitspraak invloed op bouwprojecten. De ontwikkeling van het plan Garstelanden ligt op dit moment stil nadat de provincie een zienswijze indiende m.b.t. de stikstofproblematiek. De overige bouwprojecten in Twenterand gaan door.

 

PFAS

Eind oktober 2019 wordt duidelijk dat de PFAS-norm voor vertraging zorgt in de grondverzet.  Met 0,1 microgram PFAS per kilo grond is zo'n beetje alle grond in Nederland vervuild en niet meer overal zo maar toe te passen. Inmiddels is de norm in de regio Twente verhoogd naar 0.8 microgram per kilo grond. Er is weer beweging in het grondverzet. Begin 2020 is het realiseren van een bodemkwaliteitskaart met de toevoeging van PFAS van start gegaan. De nieuwe kaart zal medio 2020 beschikbaar zijn.

 

Netcapaciteit

In de afgelopen jaren hebben onze ondernemers voor circa 17,5 MW te installeren zonnepanelen op bedrijfsdaken SDE-subsidie bij RVO aangevraagd. Vanaf begin 2019 kwamen echter steeds meer  signalen van Enexis over  beperkte netwerkcapaciteit in noord Nederland, die ook in onze gemeente ging spelen. In Twenterand zijn er op dit moment geen aansluitingen meer mogelijk voor grootschalige projecten voor zonnepanelen op daken bij bedrijven.  Dit betekent een rem op de duurzaamheidsambitie van Twenterand en de wens tot verduurzamen van onze ondernemers door zon op bedrijfsdak. Twenterand zocht in 2019  met verschillende partijen en via verschillende kanalen naar oplossingen, o.a. door een flinke lobby  richting de provinciale en landelijke politiek voor uitbreiding van de capaciteit op het elektriciteitsnetwerk.

In het Integraal Veiligheidsbeleid 2017 - 2020 zijn een aantal speerpunten geformuleerd die moeten bijdragen aan het reduceren van criminaliteit en overlast. Op deze speerpunten wordt ingezet door een gerichte aanpak.

In het Integraal Veiligheidsbeleid 2017 - 2020 zijn een aantal speerpunten geformuleerd die moeten bijdragen aan het reduceren van criminaliteit en overlast. Op deze speerpunten wordt ingezet door een gerichte aanpak.

Om fysieke onveiligheid te voorkomen en/of effectief te bestrijden is het noodzakelijk om te beschikken over een adequate organisatie op het gebied van rampenbestrijding/crisisbeheersing.

Beleidsdoelen	2019	2018	2017	2016	Bron
Aanpak woninginbraken
Woninginbraken	40	45	38	67	Politie
Geregistreerde diefstal van (brom/snor)fietsen in Twenterand	52	46	65	69	Politie
Bestuurlijke aanpak van (georganiseerde) criminaliteit
Nieuwe BIBOB-onderzoeken	0	3	n.v.t.	n.v.t.
Nieuwe indicatoren Uitvoeringsprogramma VTH
Aantal te laat verleende vergunningen voor B of C evenementen	0				eigen gegevens
Aantal controles A/B-evenementen	36				eigen gegevens
Aantal controles C-evenementen	2				eigen gegevens
Aantal controles Drank- en Horecawet (leeftijdscontrole)	16				eigen gegevens
Aantal geïnde bestuurlijke boetes	1				eigen gegevens
Aantal behandelde klachten	113				eigen gegevens
* zo min mogelijk
** Bibob onderzoeken zijn situationeel en daarom niet te plannen

Per taakveld (openbaar groen, riolering enz.) is vastgelegd aan welke kwaliteitseisen het onderhoud en beheer moeten voldoen. De manier waarop dat is vastgelegd is een beleids-/beheerplan. Daarmee wordt duidelijkheid gegeven aan de gemeenteraad en aan inwoners.

Per jaar wordt gekeken welke nieuwe infrastructurele werken worden gerealiseerd. Op basis van het beschikbare budget worden de hoogst geprioriteerde werken uitgevoerd.

Hiermee wordt bedoeld dat voor auto, fiets, trein en bus wordt geprobeerd het voorzieningenniveau minimaal op hetzelfde niveau te houden. Vooral voor bus en trein wordt geprobeerd dat middels overleg (ook in regionaal verband) te realiseren en mogelijk te verbeteren.

Beleidsdoelen	2019	2018	2017	2016	Bron
Openbaar groen is onderhouden en beheerd
Totaal M2 ingezaaide wegberm	11.000	27.000	2.500		Eigen gegevens
Aantallen aangeplante vrucht en drachtbomen	81	96	69		Eigen gegevens
Nieuwe metingen
verkeersongevallen waarbij doden zijn gevallen	1	0	0	6	BLIQ verkeersveiligheid rapportage
verkeersongevallen met gewonden	30	6	26	21	BLIQ verkeersveligheid rapportage
verkeersongevallen	134	99	147	197	BLIQ verkeersveiligheid rapportage

Onder duurzaamheid verstaan we het verbeteren van de balans tussen sociale, ecologische en economische ontwikkeling, waar bij ook effecten voor toekomstige generaties en effecten elders ter wereld worden meegenomen.

Dit doel van het milieubeleid is het borgen van de juiste ecologische voorwaarden voor natuur en biodiversiteit.

Het gaat hier om het bewaken en verbeteren van de leefomgevingskwaliteit voor bewoners.

Beleidsdoelen	2019	2018	2017	2016	Bron
Er is een duurzame inzamelstructuur voor huishoudelijk afval
Kg restafval per inwoner	77	76	75	76	Waarstaatjegemeente.nl / grondstoffenmonitor
Er is minder energie verbruikt en het aandeel duurzame energie is toegenomen.
% Hernieuwbare energie	**	-**	7,2%/ 12,1% ***	6,5 % / 11,5 % ***	Waarstaatjegemeente.nl/ Klimaat monitor.databank.nl
Totaal bekend energiegebruik (TJ)	**	-**	2356	2307 TJ	Klimaatmonitor.databank.nl
Ongezonde situaties saneren
m2 asbestverdachte daken	47 ha ******	49 ha	52 ha	56 ha	Readaar
Nieuwe indicatoren Uitvoeringsprogramma VTH
Realiseren Uitvoeringsprogramma	63% *******				eigen gegevens
aantal controles bedrijven met aandacht op energiemaatregelen	87				eigen gegevens
Aantal bestuurlijke (her)controles milieu in handhavingssfeer	1				eigen gegevens
* ambitie 30kg restafval in 2025
** deze gegevens zijn nog niet beschikbaar
*** hernieuwbare energie inclusief toedeling vanuit Twence
**** streven naar 20% duurzame opwek in 2020
***** energieneutraal in 2050
****** 70% ( van alle daken (56ha) gesaneerd in 2022 (coalitieakkoord). 2019: 16%
******* milieuvergunningverlening: 83%, milieutoezicht: 43 %

De doelen worden bereikt door keuzes te maken richting het mogelijk maken van maatschappelijke ontwikkelingen waarbij tevens sprake is van ‘een goede ruimtelijke ordening’ en een ‘goede fysieke leefomgeving’. We streven naar het bevorderen van een duurzame ruimtelijke kwaliteit in een dynamische omgeving. Bij het bereiken van leefbare kernen en buitengebied gaat het om de kwaliteit van de leefomgeving: ruimte scheppen, maar ook het gebruik van maatschappelijke functies afwegen.

Om voldoende en meer passende woningen te bouwen is van belang om te weten waar vraag naar is, zowel voor de korte als lange termijn. Het toevoegen van kwalitatieve goede ontwikkelingen is belangrijk voor de opgaven die op de gemeente af komen. Hierbij zijn locaties van de ontwikkelingen erg belangrijk. Inbreiding gaat hierbij voor uitbreiding. Bij de ontwikkeling wordt ook sterk gekeken naar de duurzaamheid en leefbaarheid van de gemeente.

De doelen worden bereikt door keuzes te maken richting het mogelijk maken van maatschappelijke ontwikkelingen waarbij tevens sprake is van ‘een goede ruimtelijke ordening’ en een ‘goede fysieke leefomgeving’. We streven naar het bevorderen van een duurzame ruimtelijke kwaliteit in een dynamische omgeving. Bij het bereiken van leefbare kernen en buitengebied gaat het om de kwaliteit van de leefomgeving: ruimte scheppen, maar ook het gebruik van maatschappelijke functies afwegen.

Beleidsdoelen	2019	2018	2017	2016	Bron
Voldoende en passende woningen
Aantal opgeleverde woningen	773 *	673	632	589	Eigen meting, aantallen zijn totalen
Aantal startersleningen	11 ***	12	2*	8	25 leningen in totaal beschikbaar
Aantal Blijversleningen	0	0-	0-	nvt	10 leningen in totaal beschikbaar
Nieuwe indicatoren Uitvoeringsprogramma VTH
Aantal van rechtswege verleende vergunningen	1				Eigen gegevens
Aantal bestuurlijke (her)controles RO in handhavingssfeer	3				Eigen gegevens
Aantal bestuurlijke (her)controles bouw/sloop in handhavingssfeer	3				Eigen gegevens
Aantal bestuurlijke (her)controles brandveiligheid in handhavingssfeer	0				Eigen gegevens
Aantal behandelde klachten	26				Eigen gegevens
Ontwikkelen bestemmingsplannen	12				Eigen gegevens
* prognose geeft gemiddeld 45 woningen per jaar. In 2018 vergunning verleend voor de bouw van ruim 130 woningen/appartementen. In 2019: 48
** prognose geeft gemiddeld 45 woningen per jaar. Is afhankelijk van de (vergunnings)aanvragen en niet te prognotiseren
*** Startersleningen momenteel niet meer beschikbaar, maximum bereikt. Vervolg wordt opgepakt
**** Verordening Blijverslening verloopt 1 januari 2020. Wordt mogelijk vervolgd

Een duurzame en leefbare omgeving waarin inwoners, bedrijven, orga-nisaties en de gemeente zich gezamenlijk verantwoordelijk voelen voor een goede leefomgeving en eenvoudiger en beter samenwerken aan de verbetering ervan.

Twenterand werkt samen naar een duurzame en leefbare omgeving, die energieneutraal, circulair en klimaatbestendig is

- van fossiel energiegebruik naar hernieuwbaar door energiebesparen, een toenemend aandeel duurzame energie en terugdringen CO2 uitstoot
- In 2020 : 2% jaarlijkse energiebesparing; 20 % DE; 20 % minder CO2 tov 1990

- In 2030 50% minder verbruik van primaire grondstoffen (mineraal, fossiel en metalen)
- In 2030 90% van afval hergebruiken en maximaal 50 kg restafval/inwoner/ jaar (VNG: 30 kg in 2025)

- Zoveel mogelijk beperken van negatieve gevolgen van klimaatverandering

Samenwerken in Agenda Duurzaam Twenterand met Lokale Kracht en Initiatieven
- Duurzaamheid ontwikkelen samen met raad, inwoners, ondernemers, externe partners en stakeholders en breed gedragen in de samenleving
- Duurzaamheid verankeren in de gemeentelijke organisatie en structureel meenemen in alle taken en initiatieven /
Duurzaamheid is onderdeel van het reguliere werk van de gemeentelijke organisatie (voorbeeldrol)
- De gemeente ondersteunt duurzame initiatieven
- De gemeente biedt een platform voor dialoog, kennisdelen en inspiratie en stelt kennis en netwerk beschikbaar voor lokale initiatieven
- Bewustwordingscampagne d.m.v. Storytelling (artikelserie)

Overzicht baten en lasten Ruimte
	Realisatie begrotingsjaar	Raming begrotingsjaar na wijziging	Raming begrotingsjaar voor wijziging	Incidenteel gerealiseerd in boekjaar
Doelenboom openbare orde en veiligheid
Lasten	2.241.906	2.269.872	2.275.971	0
Baten	0	-3.800	-3.800	0
Saldo van baten en lasten	2.241.906	2.266.072	2.272.171	0
Doelenboom openbare ruimte en verkeer
Lasten	12.028.211	12.326.561	18.286.184	64.219
Baten	-4.430.532	-4.185.633	-9.436.177	0
Saldo van baten en lasten	7.597.678	8.140.928	8.850.007	64.219
Doelenboom duurzaamheid, milieu en VTH
Lasten	7.136.499	7.123.360	6.440.007	124.416
Baten	-3.199.667	-3.218.836	-3.611.451	-20.000
Saldo van baten en lasten	3.936.832	3.904.524	2.828.556	104.416
Doelenboom bouwen, wonen, ruimt. ontw. en VTH
Lasten	7.324.766	7.311.870	6.855.118	0
Baten	-5.564.116	-6.928.750	-6.295.870	0
Saldo van baten en lasten	1.760.649	383.120	559.248	0
Totaal programma lasten	28.731.382	29.031.663	33.857.280	188.635
Totaal programma baten	-13.194.315	-14.337.019	-19.347.298	-20.000
Totaal saldo van baten en lasten	15.537.066	14.694.644	14.509.982	168.635
Mutaties reserves db openbare orde en veiligheid	6.100	-1.150.805
Mutaties reserves db openbare ruimte en verkeer	-249.070	-84.059
Mutaties reserves db duurzaamheid, milieu en VTH	3.525	43.930
Mutaties reserves db bouwen, wonen, ruimt.ontw, VTH	-958.883	-83.692
Totaal mutatie reserves *	-1.198.327	-1.274.626	-1.005.860	-52.598
Geraamd resultaat	14.338.739	13.420.018	13.504.122	116.037
* in de primitieve begroting was dit bedrag nog niet uitgesplitst over de diverse doelebomen
gerealiseerd totaal saldo van baten en lasten	842.422

Het gerealiseerde totaal saldo van baten en lasten op programma 2 is € 842.422 hoger dan geraamd. Dit verschil wordt onder andere veroorzaakt door onderstaande gegevens.

 

• Op het product 'wegen' is sprake van een voordeel van € 269.000. Dit voordeel wordt onder andere veroorzaakt door € 20.000 hogere opbrengsten leges telecom en € 21.000 meer ontvangen vergoedingen voor degeneratiekosten dan begroot. Algemeen onderhoud laat een voordeel zien van € 268.000, dit wordt veroorzaakt door vertraging van de planning 2019. Dit werk wordt in 2020 uitgevoerd en laat dan waarschijnlijk een overschrijding zien op het budget voor algemeen onderhoud.
• In 2019 is minder gebruik gemaakt van mediaton dan bij de begroting vanuit is gegaan. Hierdoor zijn de kosten met € 11.313 onderschreden.
• Op het product 'Brandkranen' is er een voordeel van bijna € 17.000, er is minder onderhoud verricht aan de brandkranen en die bijdrage aan Vitens was lager dan geraamd.
• Op het product openbare verlichting is sprake van een nadeel van € 44.000, dit wordt veroorzaakt door onder andere een naverrekening van Greenchoiche over 2017 en 2018 van € 21.650 en door niet verhaalbare schades aan lichtmasten van € 17.037, dit is niet vooraf in te schatten. Ook is er sprake van een lagere opbrengst lichtmastreclame (€ 5.700) door minder commerciële reclames.
In 2019 is minder algemeen onderhoud aan bruggen uitgevoerd dan bij de begroting vanuit is gegaan. Hierdoor zijn de kosten met € 15.000 onderschreden. De verwachting is dat deze kosten in 2020 wel gemaakt worden.
• De opbrengst uit het Zonnepark Twenterand is € 17.000 lager dan geraamd. Dit nadeel wordt met name veroorzaakt door een lagere huuropbrengst dan geraamd (€ 27.800). Daarnaast is er wel meer rente ontvangen dan bij de begroting vanuit is gegaan (€ 10.825).
• Het product Speelterreinen laat een onderschrijding zien van € 77.000. van de regeling aanpassing speelterreinen is geen gebruik gemaakt, dit levert een voordeel op van € 40.000. De regeling is inmiddels ingetrokken. Er is een onderschrijding op het budget voor onderhoud speelterreinen van € 37.000. Naar verwachting komen er in 2020 wel kosten voor het onderhoud en zal het product speelterreinen overschreden worden.
• Het product riool eindigt met een voordeel van € 120.000. Dit wordt in de voorziening gestort. Dit heeft verschillende oorzaken. De kapitaallasten zijn € 135.000 hoger dan geraamd. Dit komt met name door uitgaven op kredieten van voorgaande jaren die voor 50% (= € 586.000) gedekt worden uit de voorziening. Hiertegenover staat een lagere kapitaallasten over de andere investeringen van € 450.000. Dit komt voor het grootste gedeelte doordat met een lagere rente wordt gerekend dan geraamd (omslagrente), daarnaast is er met ingang van 2019 ( n.a.v. invoering van een nieuw financieel systeem) voor gekozen om over het 1e jaar geen kapitaallasten te berekenen en zijn nog niet alle geraamde investeringen gedaan.
Er is een aantal investeringen doorgeschoven naar 2020 en verder. Hier is in het nieuwe GRP 2019-2023 rekening mee gehouden. Deze uitgaven (en dus ook de onttrekking uit de voorziening) komen dus later. Naast het nadeel op kapitaallasten zijn er een aantal voordelen te noemen. De geraamde onderzoekskosten van € 85.000 bleken niet nodig, dus worden onderschreden. Er is € 65.000 meer rioolrecht ontvangen dan geraamd. Er is € 30.000 minder doorbelast van het product groen, omdat de kosten t.b.v. het opschonen e.d. van sloten en vijvers lager waren dan geraamd. Tevens is er € 50.000 minder uitgegeven aan onderhoud en rioolaansluitingen.
• Het product ‘huisvuil’ laat een nadeel zien van € 46.600. Hiervoor zijn verschillende oorzaken te noemen. Er is een hoger dividend ROVA ontvangen. €100.000 komt ten gunste van de gewone dienst, het meerdere komt ten gunste van het product Huisvuil (in dit geval € 59.600). Hier is in de begroting geen rekening mee gehouden. De opbrengst verpakkingen is lager dan geraamd. Er is een achterstand in afrekeningen. Van de jaren 2017-2019 moeten deze nog binnenkomen. Aan de kostenkant zien we hogere kosten Rova. o.a. door meerkosten pmd en meerkosten inzameling oud papier. Er zijn ook meer verwerkingskosten van het Afvalbrengpunt, maar daar staat ook weer een hogere opbrengst tegenover. Er is in 2019 nog niet gestart met de ondergrondse systemen in de 4 kernen. Dit levert een voordeel op van € 45.000, de kosten komen in 2020. De kosten asbestinzameling zijn ook lager dan geraamd. Er is minder asbestafval gedumpt en de kosten voor het gratis brengen van asbestdaken voor particulieren is ook lager dan geraamd. Er wordt derhalve een bedrag onttrokken uit de voorziening afval van € 146.600 (was geraamd voor een bedrag van € 100.000). Hierdoor daalt de voorziening naar € 460.000.
• In de begroting zit een bedrag van € 105.472 voor wegen duurzaam veilig dat wordt gedekt door een bijdrage uit de reserve. In 2019 zijn hiervoor echter geen kosten gemaakt. De reserve valt vrij in 2019, wat tot een voordeel leidt op het programma fundament. De kosten voor overige goederen en diensten zijn overschreden met € 54.932, project Maas Maatwerkvoorziening WMO is hier op geboekt, dit is een bijdrage voor 3 jaar. 1 jaar is ten laste van WMO gebracht de andere twee jaar op verkeer en vervoer, dit bedrag was niet geraamd. Daarnaast worden de kosten van DV/Educom geboekt op overige goederen en diensten, hier staat een subsidie tegenover van € 32.933. De bijdrage aan Regio Twente is overschreden met een bedrag van € 7.600, dit komt door de afrekening over 2018, deze is in 2019 geboekt. In verband met verleende reclameconcessies voor abri's in de gemeente is in 2019 een niet geraamd bedrag ontvangen van € 37.925.
• De kosten voor derden op het product bodemsanering is onderschreden met een bedrag van € 11.700. De kosten worden vaak op de projecten verantwoord.
• De kosten voor het product milieubeheer zijn in totaal met € 93.000 onderschreden. Deze koste worden gedekt door diverse bijdrages uit verschillende reserves. Deze onttrekkingen zijn hierdoor eveneens lager dan geraamd.
• De kosten voor Omgevingsdienst Twente zijn met € 117.681 overschreden, dit wordt veroorzaakt door een bijdrage aan het sociale plan van € 12.500, aandeel in aanbestedingsbedrag LT VTH (Lange termijn oplossing applicatie Power Browser) € 15.000, implementatie Power browser € 12.000 en de doorbelasting projectleider € 12.400.
• In 2019 zijn er meer verkopen openbaar groen geweest dan bij de begroting vanuit is gegaan. Hiervoor is personeel ingehuurd dat gedekt is uit de opbrengsten. Per saldo een voordeel van € 30.550. Op het product openbaar groen zien we een onderschrijding van ruim € 100.000.
• Het product Ruimtelijke ordening is onderschreden met een bedrag van bijna € 90.000. Dit wordt met name veroorzaakt doordat er veel minder kosten zijn gemaakt voor de invoering van de omgevingswet dan bij de begroting vanuit is gegaan (€ 115.000). Dit bedrag wordt gestort in de reserve. Daarnaast zijn de kosten voor software op het gebied van ruimtelijke ordening, als gevolg van een aanbesteding, overschreden met bijna € 26.000. Dit is in de berap reeds aangegeven.
• De opbrengst leges bouwvergunningen is ruim € 62.000 lager dan geraamd. Dit wordt veroorzaakt door minder leges bouwvergunningen en terugontvangen procedurekosten.
• Het grondbedrijf laat over 2019 een negatief resultaat zien van € 548.110 ten opzichte van de begroting 2019. De oorzaak van dit resultaat bestaat uit een aantal factoren die met elkaar samenhangen. Een deel van deze factoren is niet door de gemeente beïnvloedbaar. Hierbij kan onder meer gedacht worden aan de problematiek rond de PAS en PFAS, die invloed hebben gehad op de verkoop van kavels.
In 2019 bleek ook dat de bestemmingsplannen voor een deel niet werkbaar (marktconform) waren. Hierdoor is extra externe capaciteit ingehuurd, hetgeen een wissel op het resultaat heeft getrokken. Daarnaast heeft Twenterand, als gevolg van het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV), gronden moeten afboeken. Een overgangsregeling gaf Twenterand de ruimte om tot uiterlijk 31 december 2019 deze gronden te her-taxeren om deze op de juiste economische waarde in de balans op te nemen. Deze verplichte afboeking beïnvloedt het resultaat eenmalig negatief en wordt ten laste gebracht van de reserve grondbedrijf. Als laatste factor kan aangemerkt worden dat in 2019 de genomen winsten die in voorgaande jaren zijn genomen, zijn gecompenseerd. Dit omdat de gestegen kosten van invloed zijn op de winsten aan het einde van de looptijd van de grondexploitaties. Dit is een technische correctie op basis van de regelgeving van de eerdergenoemde BBV.
• Onderstaande posten zijn in 2019 onderschreden, omdat de kosten in 2020 gemaakt worden. Deze posten worden hier apart benoemd, aangezien de budgetten niet overgeheveld worden naar 2020, waardoor dit tot een overschrijding zou kunnen leiden in 2020. Als verklaring kan dan worden verwezen naar dit jaarverslag.

 

2019
Algemeen onderhoud wegen	€ 268.000
Algemeen onderhoud bruggen	€ 15.000
Onderhoud speelterreinen	€ 37.000
Huisvuil ondergrondse systemen	€ 45.000