Inleiding
Terug naar navigatie - InleidingPerspectief jaarverslag sociaal domein 2023
Zorg en ondersteuning, werk en inkomen, (passend) onderwijs en preventief beleid, met name rond jeugd en gezondheid vormen het hart van het Programma Sociaal Domein. Dit programma streeft er naar dat de inwoners van Twenterand – al dan niet met ondersteuning - mee kunnen doen in de samenleving. Zowel thuis, in de buurt, bij een vereniging of organisatie of op het werk. Alle mogelijkheden (eigen kracht) van inwoners en hun omgeving worden hierbij benut. Waar dat niet lukt worden inwoners hierbij geholpen of ondersteund. De sociaaleconomische problematiek in onze gemeente is stevig en dus de opgave in het sociaal domein ook fors.
Terugkijkend naar het jaar 2023 onderscheiden wij de belangrijke resultaten:
Beleidsmatig zijn de opgaven verwoord in onze nieuwe Integrale beleidsnota Sociaal Domein 2023-2026 (IBN), welke in de Raad van 11 juli 2023 unaniem is vastgesteld. Deze nota vormt tevens de uitwerking van het collegeprogramma, waarin het scenario Economisch sterk met een sociaal kloppend hart is uitgewerkt. Hierin zijn ook diverse punten uit het coalitieakkoord, zoals inclusie en mantelzorg meegenomen. De IBN is inmiddels nader uitgewerkt in de Maatschappelijke Agenda (MAG) samen met het veld. Ons programma Transformatie wordt hiermee nieuw leven ingeblazen.
Ter ondersteuning hiervan zijn tijdelijke rijksmiddelen beschikbaar (SPUK GALA). Deze dragen bij aan preventief werken, wat wij belangrijk vinden!
In algemene zin is de uitvoering van het programma sociaal uit de begroting 2023 op koers verlopen. Plannen, zoals het integraal huisvestingsplan (IHP), aanpassing van verordening Wmo (ivm normenkader; de pgb bezuiniging bleek niet haalbaar om juridische redenen) en SMI (sociaal medische indicatie), de invoering was en strijk-service en andere bezuinigingen (CJG, opvoeding/PGJ) zijn ingezet. Extra is geïnvesteerd op gezinswerk en POH-jeugd. Het dossier jongerenwerk heeft via een tendersubsidie tot een uitkomst geleid waarbij ZorgSaam Twenterand voor 2 jaar de subsidie verkregen heeft.
Zorgen en verwachte kosteneffecten zijn er helaas ook. Zowel door het moeten gaan betalen van reële tarieven jeugd en Wmo (per 2023), nieuwe inkoop (doelgroepenvervoer) en CAO stijgingen, meer dan regulier (zoals bij Jeugdbescherming). Daarnaast is er zorg wegens zorgaanbieders die melden dat ze in financiële problemen raken of zijn. De raad is hier apart over geïnformeerd. Naast oplossingen zoeken hiervoor, vergde dit ook veel personele inzet en inhuur (regionaal). Daarnaast hebben we te maken met relatief veel open einden regelingen, en hogere instroom/caseload (Wmo, leerlingenvervoer nieuwe schooljaar). Tenslotte zijn er wachttijden regionaal, waar we in Twente op inzetten. De lokale wachttijden bij de toegang zijn inmiddels teruggedrongen door extra inzet en we werken nu aan een adequate basis hiervoor (zie ook kadernota 2024). We hebben actief geïnformeerd met onze nieuwsbrief sociaal domein (2x per jaar) en wij kijken terug op een prima samenwerking met de Adviesraad Sociaal Domein.
Samen met de sub-regio gemeenten (Almelo, Hellendoorn, Wierden, Rijssen-Holten) zijn dit jaar twee onderwijs-zorgarrangementen uitgevoerd op scholen voor speciaal onderwijs. Een onderwijszorgarrangement is een samenwerking tussen ouders, onderwijs en jeugdhulp. Gezamenlijk brengen zij in kaart welke ondersteuning een kind nodig heeft en maken hier afspraken over. Het betreft een onderwijs-zorg klas op de Elimschool en een onderwijszorg arrangement op de Rietpluim.
Het blijft van groot belang om voldoende pleegouders te hebben. Bij de start van de Week van de Pleegzorg werd de nieuwe landelijke wervingscampagne ‘Jouw huis een 2e thuis’ gelanceerd. Twenterand heeft deze week, in samenwerking met Stichting Jarabee, afgetrapt met een kick-off die in het teken van verbinding en uitwisseling stond. Tijdens de Week van de Pleegzorg zijn ook de bestaande pleeggezinnen extra in het zonnetje gezet en zijn er bezoeken geweest van het college aan pleeggezinnen.
De grote landelijke trajecten zoals Hervormingsagenda jeugd, het Toekomstscenario kind- en gezinsbescherming worden steeds concreter zowel in inhoud als in financiële impact en worden intensief gevolgd, met name ook in SamenTwente-verband. De lokale toegang is mede hierom aan een herijking toe. Een project is hiertoe gestart. Landelijke actualiteiten als het opvangen van ontheemden/vluchtelingen en huisvesten van migranten en bestaanszekerheid (o.a. door Meldpunt Geldzorgen) hebben in 2023 veel aandacht gehad en dat zal ook komend jaar aan de orde zijn.
Tenslotte mag niet onvermeld blijven dat het real-time dashboard sociaal domein een eerste oplevering heeft gehad in 2023. Dit was een grote bestuurlijke wens. De komende tijd zal worden gewerkt aan het opdoen van ervaring hiermee en verfijning.