Wijziging ten opzichte van de Kadernota 2024: Beschikbaar stellen en toewijzen van jeugdhulp
Omschrijving
Ontwikkeling: Hervormingsagenda jeugdzorg (nationaal)
Het doel van de Hervormingsagenda jeugdzorg is dat het stelsel rondom jeugdigen beter gaat werken en financieel weer houdbaar zal worden. Gemeenten en Rijk zijn het na lange onderhandelingen over de aan de Hervormingsagenda verbonden bezuinigingen in april 2023 eens geworden over een passend financieel kader. Het ingroeipad voor de besparingen wordt verzacht en daarnaast vervalt de extra besparing van €100 mln in 2024 waardoor voor de jaren 2024 en 2025 in totaal €385 mln euro extra ter beschikking komt voor jeugdzorg. Dit laat onverlet dat er een grote opgave ligt op kostenbeheersing die scherpe keuzen gaat vragen. In de Hervormingsagenda zijn zowel maatregelen opgenomen die geld kosten, zoals een verbetering in kwaliteit, als maatregelen die (op de langere termijn) een besparing opleveren. Een groot deel van het besparingspotentieel is echter nog onzeker. Om deze reden is een Commissie van deskundigen ingesteld die in 2023 en 2028 een zwaarwegend advies gaat geven over mogelijke tekorten bij gemeenten. Ook is rekening gehouden met kosten voor de uitrol van maatregelen. De richting van de aanpassingen: een inperking van de reikwijdte van de Jeugdwet, een verbetering van de toegang en integraliteit van het sociaal domein en een versteviging van de sociale basis.
Ontwikkeling: OZJT/ SamenTwente/ Samenwerkingsagenda Regiovisie Jeugdhulp Twente
Regionale samenwerking blijft voor Twenterand onmisbaar voor voldoende kwaliteit, capaciteit en kostenbeheersing. Via de Samenwerkingsagenda Regiovisie Jeugdhulp Twente gaan we regionaal de uitdaging aan om wachtlijsten te bestrijden, afschalen van zorg te bevorderen, intramurale zorg om te zetten naar ambulante zorgvormen en grote voorzieningen om te bouwen naar kleinschalige woonvormen. Deze ombouw heeft effect op de tarieven. Daarom is het noodzakelijk om de instroom te verminderen. Dit gaan we doen door de ontwikkeling van meer ambulante alternatieven. Eigen initiatieven in Twenterand zijn hierbij van belang, maar we zullen dit ook regionaal oppakken in de Samenwerkingsagenda. Voorbeelden hiervan zijn het lokaal ontwikkelen van passende woonvormen voor jongeren (18-/ 18+) met een lichte begeleidingsvraag of de inzet van extra gezinswerk. Hiervoor kunnen in aanloop naar de nieuwe inkoop in 2025 capaciteit en middelen nodig zijn. Er zal dan ook een verschuiving plaats gaan vinden tussen budgetten. Allereerst van intramurale zorg naar ambulante vormen van zorg en daarnaast ook van ambulante vormen van zorg naar ons voorliggend veld. Lokaal is het noodzakelijk om de sociale basis te versterken en om invulling te geven aan normaliseren, preventie en het ontmoedigen van claimgedrag. Dit is een belangrijk thema in de IBN en een lange termijn traject met grote financiële impact, maar wel noodzakelijk om de menselijke maat en continuïteit te bieden voor onze inwoners.
Ontwikkeling: Doorontwikkeling toegang tot het sociaal domein en het lokaal team
Twenterand wil komen tot een toekomstbestendig model voor de toegang tot het Sociaal Domein, waarbij de inwoner de weg weet te vinden, de vraag centraal staat, de werkwijze in de toegang eenduidig is en er integraal wordt (samen)gewerkt. Daarnaast vraagt de uitvoering van de Hervormingsagenda Jeugd om een doorontwikkeling van een stevig lokaal team dat zelf ook lichte hulp kan bieden. Samen met betrokken partijen gaan we kijken waar we kunnen verbeteren op een manier die past bij onze schaal en de problematiek van onze inwoners.
Ontwikkeling: Inkoop Jeugdhulp 2025
Het jaar 2024 staat in het teken van de contractering ten behoeve van de inkoop jeugdhulp vanaf 2025. De implementatie start in de tweede helft van 2024 om per 1 januari 2025 van start te kunnen gaan met de nieuwe contracten en afspraken. De gemeente Twenterand draagt bij aan de ontwikkeling van de inkoop door het leveren van capaciteit. Daarnaast zal de implementatie van de nieuwe inkoop ook tijdsinvestering betekenen voor de diverse uitvoerende medewerkers, onder andere door strengere controle van aanbieders aan de voorkant.
Ontwikkeling: Aanbieders onder druk
Binnen het huidige onrustige jeugdhulp- zorglandschap zien we dat de continuïteit van jeugdhulp bij een aantal aanbieders in gevaar komt. Redenen hiervan zijn divers en oorzaken niet eenvoudig te verhelpen. Daarbij kan gedacht worden aan hoge energiekosten, personele kosten of het leveren van zeer specialistische zorg. De risico’s op discontinuïteit van jeugdhulp moeten zoveel mogelijk beperkt worden in het belang van de jeugdigen en hun verzorgers. Wanneer in 2024 continuïteitsrisico’s ontstaan of voortduren, is het van belang om deze vroegtijdig te signaleren en om ze te beheersen wanneer de ernst ervan toeneemt. Daar waar nodig en mogelijk dienen passende, objectieve en weloverwogen besluiten genomen te worden over het al dan niet (financieel) ondersteunen van jeugdhulpaanbieders.
Ontwikkeling: Onderzoek reële tarieven
In februari 2023 is besloten tot het uitvoeren van een onderzoek naar reële tarieven binnen de raamovereenkomsten van het Twents Model. Binnen het onderzoek zullen de opbouw, uitgangspunten en de kostprijselementen getoetst worden. De voorlopige inzichten geven aan dat dit een fors financieel structureel effect heeft op de tarieven en daarmee meerkosten voor de gemeente. In deze begroting anticiperen wij op de uitkomsten. Een nadere toelichting hierop vindt u in de inleiding en de paragraaf financiële ontwikkelingen sociaal domein bij de doelenboom Wmo.
Ontwikkeling: Jeugdbescherming en Jeugdreclassering (JBJR)
De werkdruk in de jeugdbescherming blijft hoog, professionals hebben het zwaar en kinderen en gezinnen kunnen onvoldoende rekenen op tijdige jeugdbescherming en jeugdhulp. In 2023 heeft de regio Twente hierop geanticipeerd door de tarieven te verhogen, waardoor de caseloadnorm omlaag kon. In 2023 is een akkoord gekomen tussen de vakbond en de jeugdbeschermingswerkgevers waardoor de norm voor de caseload nog verder zal dalen. De onderhandelingen landelijk en regionaal zijn nog in volle gang. We blijven de ontwikkelingen volgen. Vooralsnog lijkt het te gaan om een fikse stijging van de kosten, maar desondanks kan dit voor 2024 binnen de begroting worden opgevangen.