Omschrijving

Netcapaciteit - Door de energietransitie en de sterk toegenomen vraag naar elektriciteit zijn er problemen met het huidige elektriciteitsnet, vrijwel in heel Nederland (netcongestie). Nieuwe aanvragen voor transport bij grootzakelijke aansluitingen worden door Enexis voorlopig niet toegekend, maar komen op een wachtlijst. Er is afgesproken dat provincies, gemeenten, netbeheerders en rijk in 2022 starten met regionaal programmeren.  Dit betekent een samenwerking en samen sturen op de (nodige investeringen in en oplossingen voor de) energie-infrastructuur in samenhang met gemeentelijke ruimtelijke ontwikkelingen voor wonen, bedrijven en mobiliteit. https://www.rvo.nl/onderwerpen/energiesysteem In voorjaar 2023 moet een eerste Provinciaal Meerjarenprogramma Infrastructuur Energie en Klimaat (PMIEK) opgeleverd worden. Via dit PMIEK gaat de provincie mede richting geven aan de investeringsplannen van de netbeheerders. In 2022 hebben wij hiervoor bestuurlijk en ambtelijk deelgenomen aan zogenoemde sprintsessies in regio Twente en wordt er samen met de regionale netbeheerder Enexis gewerkt aan de uitbreiding van de capaciteit van het electriciteitsstation in Vroomshoop.  Met deze uitbreiding is er echter nog steeds sprake van netcongestie voor het terugleveren van energie bij grootverbruikaansluitingen, omdat de capaciteit op het landelijke  hoogspanningsnet van Tennet ook beperkt is. 

Naast het vergroten van de netcapaciteit door de netbeheerders worden de mogelijkheden verkend voor het oprichten van een smart energy hub. In opdracht van zowel gemeente Twenterand als provincie Overijssel is hiervoor een procesregisseur aangesteld, die in kaart heeft gebracht welke kansen en mogelijkheden er liggen voor een smart energy hub. In theorie is er veel potentie voor een smart energy hub. Samen met deelnemende partijen bestaande uit verschillende organisaties waaronder provincie Overijssel, gemeente Twenterand, waterschap Vechtstromen en diverse bedrijven wordt gewerkt aan de vervolgstappen. 

(Voorbereiden) stimuleren Zon op Dak -  Voor 2030 wil Twenterand maximaal inzetten op het benutten van de mogelijkheden  van Zon op Dak. Omdat er in de gemeente nog veel dakoppervlak is  dat in theorie geschikt is voor zonne-energie, willen wij bedrijven actief benaderen.  Het gaat vooral om grote (agrarische) bedrijfsdaken, soms in combinatie met  de mogelijkheid van asbestsanering en voor participatie van inwoners.  Binnen de huidige situatie van netcongestie zijn maatwerkoplossingen en slimme afstemming van vraag en aanbod nodig. In 2022 hebben we waar mogelijk ingespeeld  op vragen van ondernemers om ondersteuning. 

Stimuleren  duurzaam gas - We stimuleren de productie van duurzaam gas (waterstof en groen gas / biogas). We verkennen de kansen voor biogas /groen gas  samen met  andere Twentse Plattelandsgemeenten  in een groen gas coalitie en met Cogas in RES Twente verband. Uit een verkenning in 2022 lijkt een 'hub' van monomestvergisting op boerderijschaal  in Weitemanslanden  voor de productie van biogas/groengas kansrijk.

Regie ontwikkeling wind, i.c.m. smart energy hub - Vele ontwikkelingen op het gebied van duurzaamheid maken dat de energietransitie voor gemeenten een opgave is waarbij techniek, regelgeving en een speelveld met vele partners maken dat deze opgave complex is. Onze raad heeft vanwege het streven naar maximaal lokaal eigendom bij grootschalige duurzame energieprojecten, aangegeven regie te willen nemen en als gemeente lokaal (mede-)eigenaarschap te willen. Twenterand wil  vanuit die verantwoordelijkheid voor lokaal eigendom, een stimulerende en initiërende rol innemen.  De kansen die er in Twenterand zijn, moeten op hun haalbaarheid onderzocht worden en partijen (lokale samenwerkingspartners) waar nodig ondersteund en gestimuleerd. De aanwezigheid van een zoekgebied voor windenergie, een eigen zonnepark, een aantal grote potentiële afnemers van duurzame energie en de aanwezigheid van water als grondstof voor waterstof, allemaal geografisch geconcentreerd binnen Twenterand, maken dat er kansen liggen om een start te maken om lokaal een forse stap te zetten in de energietransitie. Hiertoe zijn (incidentele) middelen benodigd om deze mogelijkheden te onderzoeken en te stimuleren. Om deze reden wordt voorgesteld om eenmalig € 500.000 beschikbaar te stellen om lokale initiatieven op het gebied (van opwekking) van duurzame energie te stimuleren en te initiëren.