Inleiding

Terug naar navigatie - Programma Sociaal Domein - Inleiding

Het sociaal domein is nog volop in beweging.  Beleidsmatig werken we aan grote opgaven en meerjarentrajecten en helaas blijven er grote zorgen rond de financiën. 

Allereerst gaan we kort in op de grote opgaven in het sociaal domein.  Deze betreffen de bestuursopdracht Toekomst WSW, de transformatie van het sociaal domein, beter bekend onder het traject Maatschappelijke Agenda en met name spelen nu de opgaven rond jeugd zoals de hervormingsagenda en specifiek ook de Bestuursopdracht toegang. 
De Bestuursopdracht toegang loopt op koers  en kent grote samenhang met het nieuwe subsidie- en inkoopbeleid. De synergie om goed te kunnen sturen met middelen wordt dan ook gezocht. De Toekomst WSW heeft geleid tot een richtinggevend besluit inzake het willen continueren met Ontplooj en Larcom, mede omdat het belang van de doelgroep voorop staat. Het besluit wordt breed gedragen. 

Om de Transformatie binnen het sociaal domein vorm te geven en als gemeente van 'zorgen voor' naar 'zorgen dat' te gaan, hebben we sinds 2024 de maatschappelijke agenda (MAG) ingesteld. Ook dit jaar is de MAG 2025 verschenen en volop in uitvoering. Van 8 september tot 4 oktober wordt de MAG-maand georganiseerd, die volledig in het teken staat van onze inwoners. We gaan langs de opgaven in de  vier themalijnen in gesprek met onze inwoners om hun input, ideeën en ervaringen op te halen om ons beleid en de activiteiten voor 2026 effectiever kunnen vormgeven.

Sociale zaken kent majeure ontwikkelingen die nu worden verkend, zoals het nieuwe regionaal werkcentrum dat wordt ingericht en we werken aan een plan rond het meldpunt schulden (ook i.v.m. nieuwe basisdienstverlening en onze partiele uittreding bij de stadsbank). Zie hiertoe de kadernota, maar dit plan zal gaan verschijnen in kwartaal 3.  De communicatie over de minimaregelingen is (paginabreed) opgepakt en dit wordt dit najaar herhaald.  Als laatste grote ontwikkeling binnen de doelenboom Sociale Zaken wordt in deze berap wordt ingegaan op de actualiteit rond vluchtelingen in brede zin.
Voor jeugd zijn in de kadernota 2026 de hoofdlijnen beschreven, waarnaar wij verwijzen. De extra middelen die wij ook in 2025 ontvangen via de meicirculaire zijn meer dan welkom maar de financiële ontwikkelingen jeugd, mede door de nieuwe inkoop jeugdhulp leveren ook in 2025 al extra zorgen op en leidt - net al bij de kadernota 2026 ook tot een stevige financiële  bijraming van de begroting 2025 via deze berap. Zie hiertoe de doelenboom jeugd.

Voor onderwijs zijn in de kadernota al de ontwikkelingen beschreven. In deze berap een korte update. Rond de wet "Van school naar duurzaam werk – Verankering Leerrecht is nadere uitwerking nodig. Dit doen we met de RMC-regio.  Ondertussen is de evaluatie Motie Leerplicht recent aangeleverd aan de raad. Hierin wordt ook naar deze  wet verwezen.  Onderwijshuisvesting blijft ook onze aandacht houden. Het wetsvoorstel  "Doelmatige aanpak onderwijshuisvesting zal de invoeringsdatum 1 augustus niet halen is onze inschatting, daarmee vertraagt ook nieuwe verordening. De nieuwbouw oranjeschool loopt, Het onderzoek rond extra huisvesting voor de Sleutel te Vroomshoop zit in een eindfase en zal leiden tot een voorstel na de zomer.  Tenslotte blijven we in gesprek over de situatie rond de Fontein/Hoofdweg te Westerhaar, waarbij het schoolbestuur primair aan zet is.

De uitvoeringskracht in het sociaal domein vergt bijzondere aandacht dit jaar. Los van wachtlijsten in de uitvoering, die met tijdelijke middelen gelukkig zijn opgevuld en de druk op sociale zaken/inburgeringsketen, zijn er ook bij management, beleid en bedrijfsvoering sociaal door allerlei redenen gaten in de bezetting.  Denk hierbij aan  verloop, ziekte, en vooral ook moeilijk vervulbare functies (mn bij jeugd). In de kadernota is dit organisatiebreed reeds aangegeven. Met het college worden strakke keuzen gemaakt in wat wel en niet wordt geprioriteerd maar soms zullen zaken langer duren, zo is de nieuwsbrief sociaal domein niet verschenen en duurt de afhandeling van subsidieprocessen langer en  kan naar verwachting de SPUK Gala minder worden uitgevoerd (en uitgegeven) dan gewenst.  Raadsrelevante zaken worden uiteraard gecommuniceerd (zie ook kadernota onder andere bij het onderwijs onderwijshuisvesting (IHP).  Qua beleidsagenda zijn alle genoemde stukken wel verschenen, waarbij Krachtig Ouder Worden (Wmo) mede op verzoek van de raad - na een extra raadsinfo - in september aan de orde zal komen. Gelukkig realiseren we dit jaar ook veel , zoals het uitvoeringsplan genotsmiddelen, aanbesteding jongerenwerk, verordening reizen naar school en diverse MAG-activiteiten. 

In de regionale samenwerking  speelt ook het nodige (doelenboom gezondheid). De kerntakendiscussie SamenTwente heeft niet geleid tot besparingen, maar wel zijn er 2 vervolgopdrachten ontstaan: de prioritaire opdracht jeugd (ivm sturing op het jeugd(hulp)dossier regionaal en een Samenwerkingsopdracht, om  te bekijken hoe we efficiënter en effectiever als gemeenten en regio-organisatie te kunnen samenwerken.  Tenslotte wordt de strategische agenda SamenTwente weer opgepakt, de raad ontvangt hier vanuit de regio een aparte brief over, daar zij op het stuk t.z.t. een zienswijze hierop mag geven. Afronding is voor de verkiezingen gepland. Al met al zien we de druk op beleidsvoorstellen vanwege de  landelijke en regionale ontwikkelingen en opgaven dit najaar toenemen.

Tot zover de algemene inleiding. Bij enkele doelenbomen gaan wij nader in op de specifieke voorstellen en ontwikkelingen. 

Doelenboom Sociale Zaken

Terug naar navigatie - - Doelenboom Sociale Zaken

Doelenboom

Terug naar navigatie - Doelenboom Sociale Zaken - Doelenboom

Beoogd maatschappelijk effect

Terug naar navigatie - Doelenboom Sociale Zaken - Beoogd maatschappelijk effect

Participerende en financieel zelfredzame inwoners

Doel: Naar vermogen participerende doelgroep Participatiewet In de maatschappij

Terug naar navigatie - Doelenboom Sociale Zaken - Doel: Naar vermogen participerende doelgroep Participatiewet In de maatschappij

Het doel van de Participatiewet is om mensen zoveel mogelijk te laten participeren op de reguliere arbeidsmarkt. De gemeente kan voor iedereen dezelfde instrumenten en voorzieningen inzetten en zal daarbij ook maatwerk inzetten. Hierbij wordt zoveel mogelijk uitgegaan van de eigen kracht van de inwoner.

Doel: Financieel en sociaal zelfredzame inwoners

Terug naar navigatie - Doelenboom Sociale Zaken - Doel: Financieel en sociaal zelfredzame inwoners

Het hebben van werk of een zinvolle dagbesteding maakt meedoen in de samenleving mogelijk. Het zorgt voor ritme en structuur en het geeft eigenwaarde. We willen dat elke inwoner van de gemeente Twenterand de mogelijkheid krijgt om naar vermogen mee te doen aan de samenleving. We ondersteunen inwoners die niet zelf in hun levensonderhoud kunnen voorzien met een uitkering. Voor een deel van deze inwoners ligt er een opgave wat betreft het vinden van passend werk.
Kinderen moeten zich kunnen ontplooien, hun eigen mogelijkheden ontdekken en ontwikkelen en volop mee kunnen doen in de samenleving. Belangrijk is dat zij perspectief houden op een gelukkig leven. Elk kind moet niet alleen kunnen beschikken over voedsel, kleding en andere basisbehoeften, maar moet ook mee kunnen op schoolreis, lid van de bibliotheek kunnen worden en bijvoorbeeld wekelijks kunnen sporten of muziek maken.

 

Doel: Sociaal zelfredzame inwoners

Terug naar navigatie - Doelenboom Sociale Zaken - Doel: Sociaal zelfredzame inwoners

Doelenboom Maatschappelijke ondersteuning

Terug naar navigatie - - Doelenboom Maatschappelijke ondersteuning

Doelenboom

Terug naar navigatie - Doelenboom Maatschappelijke ondersteuning - Doelenboom

Beoogd maatschappelijk effect

Terug naar navigatie - Doelenboom Maatschappelijke ondersteuning - Beoogd maatschappelijk effect

Inwoners zijn zo lang en zoveel mogelijk zelfredzaam

Doel: Inwoners wonen langer zelfstandig thuis

Terug naar navigatie - Doelenboom Maatschappelijke ondersteuning - Doel: Inwoners wonen langer zelfstandig thuis

Wij streven als Twenterand na dat inwoners zo lang mogelijk zelfredzaam blijven. Daartoe werken we er aan om de inwoners zo lang dit mogelijk en wenselijk is zelfstandig thuis te laten wonen. We voorzien zo goed mogelijk, direct of indirect, in de diverse ondersteuningsbehoeften van inwoners. We zorgen voor goed ingerichte woonservicegebieden. We ondersteunen mantelzorgers en vrijwilligers om in dit doel te voorzien.

Doel: Inwoners voorzien in hun ondersteuningsbehoefte

Terug naar navigatie - Doelenboom Maatschappelijke ondersteuning - Doel: Inwoners voorzien in hun ondersteuningsbehoefte

Het doel van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) is dat inwoners worden voorzien in hun ondersteuningsbehoefte. Inwoners worden gestimuleerd en ondersteund om nog meer op eigen kracht en samen met het eigen netwerk te komen tot oplossingen. De inwoner en zijn omgeving staan daarbij centraal. We stimuleren inwoners op hun eigen mogelijkheden en verantwoordelijkheden in te zetten. Een maatwerkvoorziening is het sluitstuk van de Wmo. Eerst beoordelen de eigen kracht van de inwoner en kijken we naar algemene voorzieningen. Daar waar nodig zetten we een maatwerkvoorziening in om in de ondersteuningsbehoefte van de inwoner te voorzien. 

Doel: Inwoners zijn zich bewust van eigen verantwoordelijkheid nu en in de toekomst

Terug naar navigatie - Doelenboom Maatschappelijke ondersteuning - Doel: Inwoners zijn zich bewust van eigen verantwoordelijkheid nu en in de toekomst

We bevorderen het bewustzijn onder de inwoners van hun eigen verantwoordelijkheden en bevoegdheden. Inwoners worden gestimuleerd en ondersteund om in eerste instantie op eigen kracht en gezamenlijk met de mensen uit hun omgeving tot oplossingen voor problemen te komen.

Doelenboom Onderwijs

Terug naar navigatie - - Doelenboom Onderwijs

Doelenboom

Terug naar navigatie - Doelenboom Onderwijs - Doelenboom

Beoogd maatschappelijk effect

Terug naar navigatie - Doelenboom Onderwijs - Beoogd maatschappelijk effect

Iedere inwoner is zo lang en zoveel mogelijk zelfredzaam

Doel: Onderwijskansen zijn vergroot

Terug naar navigatie - Doelenboom Onderwijs - Doel: Onderwijskansen zijn vergroot

De gemeente Twenterand heeft als doel de onderwijs kansen te vergroten. Wij doen dit door in een vroeg stadium achterstanden en problemen te signaleren en hierop tijdig te anticiperen. Hiermee wordt beoogd dat alle kinderen een kansrijke start hebben in het onderwijs. Tevens hopen we met preventieve inzet in de toekomst minder vaak jeugdhulpvoorzieningen in te zetten. Belang is hierin een goede doorgaande lijn van kinderwens tot onderwijs.

Doel: Het vergroten van de basisvaardigheden bij inwoners

Terug naar navigatie - Doelenboom Onderwijs - Doel: Het vergroten van de basisvaardigheden bij inwoners

De gemeente Twenterand heeft als doel de basisvaardigheden van inwoners te vergroten. Basisvaardigheden zijn competenties die inwoners nodig hebben om effectief te functioneren in de samenleving, hierbij kan gedacht worden aan lezen, schrijven en digitale vaardigheden. Als inwoners verminderde basisvaardigheden hebben, kunnen zij minder goed functioneren in de samenleving, thuis en op het werk. Door het vergroten van de basisvaardigheden bij inwoners wordt de zelfredzaamheid bevorderd.

Doel: Onderwijsvoorzieningen zijn toegankelijk

Terug naar navigatie - Doelenboom Onderwijs - Doel: Onderwijsvoorzieningen zijn toegankelijk

De voorzieningen voor onderwijshuisvesting en leerlingenvervoer voldoen aan de normen die in de lokale verordeningen zijn vastgelegd. Tevens zorgt de gemeente in specifieke gevallen voor extra ondersteuning als de gemeente hiervoor verantwoordelijk is. 

Doelenboom Jeugd

Terug naar navigatie - - Doelenboom Jeugd

Doelenboom

Terug naar navigatie - Doelenboom Jeugd - Doelenboom

Beoogd maatschappelijk effect

Terug naar navigatie - Doelenboom Jeugd - Beoogd maatschappelijk effect

Evenwichtig opgroeiende jeugd, die actief deelneemt aan de maatschappij.

Doel: Er zijn voldoende ontwikkelingsmogelijkheden voor de jeugd op alle leefgebieden

Terug naar navigatie - Doelenboom Jeugd - Doel: Er zijn voldoende ontwikkelingsmogelijkheden voor de jeugd op alle leefgebieden

De meeste jeugdigen groeien probleemloos op, ouders zijn hiervoor als eerste verantwoordelijk. Daarnaast zijn er voldoende voorzieningen op het gebied van sport, welzijn, cultuur, educatie, gezondheid en vrije tijd waardoor de jeugd in Twenterand zich kan ontwikkelen.

Doel: Er is preventie van problemen bij jeugd

Terug naar navigatie - Doelenboom Jeugd - Doel: Er is preventie van problemen bij jeugd

De gemeente wil voorkomen dat lichte opvoed- of opgroeivragen uitgroeien tot zorgvragen.

Doel: Waar nodig is er ondersteuning en zorg voor jeugdigen en ouders

Terug naar navigatie - Doelenboom Jeugd - Doel: Waar nodig is er ondersteuning en zorg voor jeugdigen en ouders

Voor ouders en jeugdigen waarvoor het niet vanzelfsprekend is dat alles vanzelf goed verloopt, is aanvullende ondersteuning of zorg nodig om ook voor hen de kans om evenwichtig op te groeien mogelijk te maken of te vergroten. We streven naar effectieve en efficiënte ondersteuning en zorg waarmee we de eigen kracht van ouders en jeugdigen versterken met als doel dat ze zo snel mogelijk en zo goed mogelijk hun eigen leven (weer) vorm kunnen geven. De gemeente heeft op grond van de Jeugdwet een jeugdhulpplicht, die waarborgt dat jeugdigen de hulp ontvangen die zij nodig hebben. Met deze verantwoordelijkheden heeft de gemeente meer instrumenten in handen om hierop te sturen.

Verklaring verschillen programma Sociaal Domein

Terug naar navigatie - - Verklaring verschillen programma Sociaal Domein

Verklaring verschillen programma Sociaal Domein

Terug naar navigatie - Verklaring verschillen programma Sociaal Domein - Verklaring verschillen programma Sociaal Domein
Programma Sociaal Domein
Lasten
Doelenboom Sociale zaken
V
-75.000
Doelenboom Maatschappelijke ondersteuning
N
375.000
Doelenboom Gezondheidszorg
0
Doelenboom Onderwijs
N
41.000
Doelenboom Jeugd
N
2.110.000
N
2.451.000
Baten
Doelenboom Sociale zaken
0
Doelenboom Maatschappelijke ondersteuning
V
-438.000
Doelenboom Gezondheidszorg
0
Doelenboom Onderwijs
0
Doelenboom Jeugd
0
V
-438.000
Totaal programma Sociaal Domein
V
2.013.000
Toelichting bedragen programma Sociaal Domein
Sociale zaken (lasten):
Minder gebruik gemaakt van de gemeentepolis dan begroot
V
-75.000
V
-75.000
Maatschappelijke ondersteuning (lasten):
Rolstoel- en woonvoorzieningen moeten worden bijgesteld als gevolg van een aantal dure casussen.
N
100.000
Maatwerkvoorzieningen WMO (HO) is bijgeraamd als gevolg van toenemend aantal gebruikers
N
525.000
Het budget voor begeleiding en dagbesteding wordt afgeraamd aangezien de verwachtte toename in aantallen uitblijft.
V
-250.000
N
375.000
Maatschappelijke ondersteuning (baten):
Afrekening Beschermd Wonen
V
-438.000
V
-438.000
Onderwijs (lasten):
Kosten voor leelingenprognoses waren niet juist geraamd
N
6.000
Stijging van de inspectiekosten van kinderdagopvang. Conform Kadernota 2026.
N
35.000
N
41.000
Jeugd (lasten):
Conform Kadernota 2026 wordt het budget voor PGB Jeugd op basis van extrapolatie voorgesteld om af te ramen bij de Berap.
V
-40.000
Jeugdwetvervoer kent lagere totale kosten vanuit de nieuwe inkoop vervoer, dan waar rekening mee was gehouden bij de begroting 2025.
V
-50.000
Conform Kadernota 2026, moet er ook in 2025 worden bijgeraamd voor de geïndiceerde jeugdhulp. Zie activiteit 'beschikbaar stellen en toewijzen van jeugdhulp' voor verdere uiteenzetting.
N
2.200.000
N
2.110.000